SEMINARSKI RAD IZ KRIMINOLOGIJE
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
KORUPCIJA„ Svaka vlast se kvari; apsolutna vlast kvari apsolutno.
“ Korupcija
je štetna i postoji oduvjek. U modernoj državi korupcija je opasnost,
jer šteti obavljanju društvenih poslova, snižava potreban nivo morala,
blokira javnu upravu, a sudstvo čini neefikasnim. Dugogodišnja ekonomska
i politička kriza, siromaštvo, kao preovladjujuće stanje stanovništva,
čime su naročito pogodjene zemlje u tranziciji, pa i Crna Gora, su značajni
faktori rizika koji pogoduju korupciji. Efektivno suprotstavljanje korupciji,
jednom od najopasnijih nacionalnih i globalnih fenomena, zahtjeva usklađene
napore i aktivnosti Vlade i građana, kao i svakog pojedinog sektora javnog
života. Posebno je značajna uloga javnosti u suprotstavljanju ovom fenomenu
i uspostavljanju demokratskih vrijednosti. Korupcija je bolest koja sputava
privredni razvoj, onemogućava učvršćivavanje demokratskih institucija
i negira naše zajedničke evropske vrednosti. Korupcija je nespojiva sa
pravnom državom. Većina država u svijetu, ako ne i sve, susretale su se
sa ovim kompleksnim problemom. Mnogo se može naučiti iz njihovog iskustva
o najboljem pristupu u borbi protiv ovog zla. Ta iskustva mogu biti od
koristi Crnoj Gori. 1. Korupcija i štetne posledice korupcije,, Svaki čovjek koji ima vlast sklon da je zloupotrebi
i zloupotrebljava sve dok ne naiđe na granice '' Korupcija kao kriminalni fenomen je riječ o društveno negativnoj pojavi,
koja je nastala paralelno sa formiranjem prvih država, a u zavisnosti
od istorijski datih socijalnih,ekonomskih i političkih uslova i dobijala
je specifične oblike.Iako je terminološki novijeg datuma,kao društvena
pojava korupcija nije nov fenomen.Vodi porijeklo još iz antičkog doba
kada je Aristotel
govorio ,, najveći zločini nisu izvršeni radi pribavljanja nužnog
nego suvišnog’’, a ugrožavala je sve poznate imperije u istoriji.
Njeni korijeni u današnjem obliku vezuju se za formiranje carinske službe
u periodu sa početka XIX vijeka, kada su stvorene mogućnosti za zlopotrebu
javne službe za zarad ličnog bogaćenja. U osnovnom značenju, korupcija(lat.corruptio)
označava pokvarenost, a u opšet smislu zanemarivanje i zloupotrbu službenih
dužnosti zarad lične koristi, potkupljivanje,podmićivanje službenih osoba.
Ne postoji zakonsko određenje korupcije, ali se konvencionalno pod tim
pojmom smatra: povreda ravnopravnosti u vršenju privredne djelatnosti
(čl. 269 KZ RCG), zloupotreba monopolističkog položaja (čl. 270 KZ RCG),
prouzrokovanje stečaja (čl. 273 KZ RCG), prouzrokovanje lažnog stečaja
(čl. 274 KZ RCG), zloupotreba ovlašćenja u privredi (čl. 276 KZ RCG),
lažni bilans (čl. 278 KZ RCG), zloupotreba procjene (čl. 279 KZ RCG),
odavanje poslovne tajne (čl. 280 KZ RCG), odavanje i korišćenje berzanske
tajne (čl. 281 KZ RCG), zloupotreba službenog položaja (čl. 416 KZ RCG),
protivzakonito posredovanje (čl. 422 KZ RCG), primanje mita (čl. 423 KZ
RCG), davanje mita (čl. 424 KZ RCG), odavanje službene tajne (čl. 425
KZ RCG). Svako od navedenih krivičnih djela otkriva pojedini element fenomena
korupcije, i premda se, o definiciji mogu voditi sporovi, nesporna je
društvena i politička štetnost korupcije. 2. Statistički pokazatelji korupcije u Crnoj GoriNe postoje pouzdane procjene o raširenosti korupcije, niti koliko je ona prisutna u Crnoj Gori. Prvi, ali i nepouzdani podatak, je statistika krivičnih djela sa elementima korupcije. Statistički podaci upućuju na zaključak, da je riječ o vrlo malom broju prijavljenih, optuženih i osuđenih lica za krivična djela sa elementima korupcije. U periodu od 1998. do 2003. godine, podneseno je ukupno 1099 krivičnih prijava za krivično dijelo - zloupotreba službenog položaja, član 216 ranije važećeg Krivičnog zakona (obuhvaćeno 1065 lica), kao i krivična djela - davanje i primanje mita - 220 i 221 ranije važećeg Krivičnog zakona Republike Crne Gore ("Službeni list Republike Crne Gore", br. 42/93, 14/94, 27/94 i 18/03), kojima je obuhvaćeno 34 lica. Istraživanja javnog mnjenja u Crnoj Gori, bez izuzetka, pokazuju da građani, korupciju i organizovani kriminal, smatraju vrlo izraženom. Naime, prema rezultatima ankete koju je sprovela agencija "Damar" u martu 2004. godine, nastavlja se trend iz prethodnog istraživanja u 2003. godini u kojem građani prepoznaju korupciju i kriminal - 76,4 %, siromaštvo - 50,9 % i nezaposlenost - 49,9 %, kao tri najveća društvena problema u Crnoj Gori. Istraživanja Svjetske banke pokazuju da Crna Gora prema anketama spada u srednju grupu zemalja u tranziciji. Crnogorska policija od početka 2009 godine do 1 Decemra 2009 god. registrovala je 94 kd davanje i primanje mita. Najveći broj tih djela evidentirane je u toku turističe sezone, kada su se na meti davaoca mita, u najvećem broju slučajeva našli policijski službenici. Policija je procesuirala 77 prijava za davanje mita, od čega je 67 proslijeđeno specijalnom tužiocu.Takođe zabilježeno je i 67 kd zloupotrebe službenog položaja. Policija u CG posebnu pažnju je usmjerila na korupciju u pogledu davanja i primanja mita, kao i zloupotrebe službenog položaja.U Crnoj Gori u poslednje vrijeme je evidentiran povećan broj kd davanja mita. Ova pojava je posebno izražena za vrijeme turističke sezone, kada se mito najčešće nudi policajcima ,,da zažmure’’ na saobraćajna prekršaje. Obično se radi o mitu u iznosu od 10 ili 20 eura. Od prvog januara 2009 do 01.12.2009 godine policija je podnijela nadležnim tužiocima 71 krivičnu prijavu protiv 106 osoba, koje su počinile 173 krivična djela sa koruptivnim obilježjima. Ukupna materijalna šteta pričinjena tim djelima iznosi oko 1,3 miliona eura. I pored toga što je registrovan veliki broj krivičnih djela iz privrednog kriminala, broj izrečenih presuda je na veoma niskom nivou. 3. Subjekti suprostavljana korupciji-Subjekti suprostavljanja korupciji su : 4. Politička obaveza djelovanjaUspjeh borbe protiv korupcije i organizovanog kriminala zavisi od većeg broja činilaca, od kojih je najvažnija politička volja i odlučnost. U Crnoj Gori, ne samo prema mišljenju građana, već kao i opšta obaveza glavnih političkih partija, pokreta i NVO, postoje pretpostavke za postizanje opšteg konsenzusa o potrebi suzbijanja korupcije i organizovanog kriminala. Politička obaveza djelovanja nije samo obična deklaracija namjere, već jasna obaveza nosilaca političke vlasti iz koje proizilazi i odgovornost prema građanima. Strategija zasnovana na principima demokratije, odgovornosti i reforme upravljačkih struktura na način da budu osjetljivije za zahtjeve grañana su od ključne važnosti da se procjena i sagledavanje stanja u svakoj lokalnoj sredini, učini polaznom tačkom za akciju. Tako će se identifikovati, ne samo uslovi, podstreci i mehanizmi korupcijskog ponašanja, već i angažovati potencijalni saveznici u borbi protiv korupcije. 5. Ciljevi koje treba postići u borbi protiv korupcije5.1. Efikasno krivično gonjenje za suzbijanje korupcije i organizovanog kriminalaEfikasno sprovođenje zakona je sastavni dio procesa demokratizacije i zaštite prava i slobode grañana. Suzbijanje i otkrivanje korupcije i organizovanog kriminala ne postiže se samo otkrivanjem, presuđivanjem i kažnjavanjem izvršilaca ovih krivičnih djela, iako je to jedan od ključnih elemenata ne samo suzbijanja organizovanog kriminala, već i stabilizacije pravnog sistema uopšte. Prije svega, treba, preduzeti mjere za uvođenje evropskih standarda za borbu protiv organizovanog kriminala. 5.2. PrevencijaBorba protiv korupcije i organizovanog kriminala je u osnovi multidisciplinaran, međuresorski i dugoročni projekat koji ima za cilj da pomogne u ostvarivanju širih ciljeva demokratije, dobrog upravljanja i ekonomskog prosperiteta Crne Gore. U suprotstavljanju korupciji i organizovanom kriminalu, izuzev represivnog, potrebno je razviti i veoma važnu preventivnu dimenziju. Širokim spektrom preventivnih mjera, Crna Gora, mora usmjeriti sve svoje raspoložive potencijale za eliminaciju uzroka i uslova koji pogoduju nastanku korupcije i organizovanog kriminala, odnosno najvećoj mogućnoj mjeri limitiranje mogućnosti za njihovo postojanje. Neophodno je, reducirati potrošnju proizvoda koje nude kriminalni klanovi kroz stimulisanje proizvodnje legalnih firmi od strane nadležnih organa. Rigoroznoj kontroli treba podvrći tokove novca, poslovne transakcije, investicije i javne radove. Prioriteti su: - Poboljšanje uslova za rad pravosuđa i stabilizacija pravosudnog sistema, kao i opremanje i uvoñenje modernog informacionog sistema. - Permanentno obrazovanje, posebno ono koje se odnosi na mogućnost krivičnog gonjenja korupcije koje treba povezati s djelovanjem na profesionalnu samosvijest i etiku sudija, kako bi se postigao viši nivo svijesti o njenoj opasnosti i štetnosti, kao nužnom preduslovu za efikasniji rad. - Primjena etičkog kodeksa sudija, kao kvalitetne podloge za stvaranje profesionalnih kriterijuma. - Podizanje nivoa pravnog znanja i povjerenja uopšte, uz uvažavanje uloge obezbjeđenja efikasnije pravne pomoći građanima. - Javno objavljivanje problema u primjeni zakona, što je prvenstveno uloga institucije, kao što je zaštitnik ljudskih prava (ombudsman). 5.3. Javnost, civilno društvo i medijiPodsticanje javnosti i civilnog društva, koje odražava interese specifičnih grupa (korisnici, oštećeni) ili grupa koje promovišu javni interes da razviju partnerski odnos prema institucijama koje sprječavaju korupciju, sprovođenje demokratskih i privrednih reformi, bitno je za masovnu građansku mobilizaciju protiv korupcije i organizovanog kriminala. To je značajno radi podizanja javne svijesti o uzrocima i štetnosti korupcije i organizovanog kriminala i stvaranje pretpostavki za odgovorno građansko vaspitanje u školama, svim obrazovnim institucijama, dakle, svakog ko je zainteresovan za borbu protiv korupcije i organizovanog kriminala. Sve institucije obrazovanja, udruženja, posebno ona koja se bore za ljudska prava, imaju u tome važnu ulogu. Policijska i pravosudna akcija ne može biti uspješna bez javne podrške. Javne podrške, nema, bez slobodnih i aktivnih medija. 5.4. Efikasno upravljanje i kontrola upotrebe BudžetaCrna Gora je, do sada na planu suzbijanja korupcije i organizovanog kriminala, preduzela niz aktivnosti, prvenstveno kroz reformu zakonodavstva u cilju noveliranja pravnog sistema i stvaranja institucionalnih okvira u skladu sa međunarodnim pravnim dokumentima i praksom, kako bi se ojačala sposobnost državnih organa za što uspješniju borbu protiv korupcije i organizovanog kriminala. Zakonom o javnim nabavkama, koji je donešen u avgustu 2001. godine, utvrñeni su kriterijumi za odabir najpovoljnijih ponuđača, zaštitu prava učesnika tendera, kao i decentralizaciju nabavke 6. Specifične mjere protiv korupcije i organizovanog kriminala koje sprovode nadležni subjekti u Crnoj Gori,kao i uvođenje novih institucija i zakonaPod specifične mjerama protiv korupcije i organizovanog kriminala koje
sprovode nadležni subjekti u Crnoj Gori podrazumijevaju se mjere koje
pospješuju efikasno krivično gonjenje odsnosno proširenje ovlašćenja i
određene Specijalne istražne radnje. Organizovani kriminal i korupcija
kao oblik ovog kriminala, zbog svog osnovnog karaktera tajnosti i prikrivenosti,
spadaju u krivična djela čiji je stepen dokazanosti na izuzetno niskom
nivou. Savremeni kriminaliteta, naročito organizovani, postavlja pred
organe gonjenja takve zadatke koji se bez upotrebe specijalnih istražnih
sredstava i metoda u pretkrivičnom postupku ne bi mogli izvršiti. Zbog
toga su, u cilju otkrivanja, rasvjetljavanja i dokazivanja krivičnih djela
organizovanog kriminaliteta, ustanovljeni posebni procesno-pravni mehanizmi.
Radi se o specijalnim istražnim tehnikama i metodama koje su Zakonikom
o krivičnom postupku čl. 237 - 243 definisane, kao mjere tajnog nadzora
koje predstavljaju, poseban oblik prikupljanja podataka. Zataim u borbi
protiv korupcije veliki doprinos daje i Komisija za javne nabavke koja
u mnogome spriječava koruptivne elemente koji su se pojavljivali prije
njenog formiranja.U mnogim zemljama u tranziciji pokazalo se da su značajan
izazov korupcije javni konkursi za kupovinu robe i usluga. Zbog toga je
u Crnoj Gori u avgustu 2001. godine,usvojen novi Zakon o javnim nabavkama,
kojim su utvrđeni kriterijumi za odabir najpovoljnijih ponuđača, zaštitu
prava učesnika tendera, kao i decentralizaciju nabavke. Nakon toga, kompletiran
je i cjelokupan sistem pratećih podzakonskih akata u ovoj oblasti i formiran
poseban organ - gore pomenuta Komisija za javne nabavke. 7. Prevencija korupcijeDobro upravljanje (good governance)-Crna Gora je već donijela brojne
zakone koji imaju za cilj suzbijanje korupcije iorganizovanog kriminala.
Poboljšanjem metoda, načina funkcionisanja i ponašanja javne uprave za bolje pružanje administrativnih usluga javnosti, je takoñe prioritetan zadatak, što se može ostvariti na sljedeći način: - obučavanjem javnih zvaničnika na svim nivoima i fomulisanje jasnih smjernica i kodeksa ponašanja; - utvrđivanjem obaveze da javni zvaničnici i službenici podnose izveštaj o svojim prihodima i imovinskom stanju, uključujući članove njihovih porodica (uz uvođenje iste takve obaveze za članove parlamenta). - praćenjem davanja i primanja poklona zvaničnicima i službenicima kroz jačanje sistema interne kontrole; - uvođenjem javnog registra kojim bi se osigurala transparentnost finansijskog i imovinskog stanja visokih javnih zvaničnika; - zakonskom zabranom članstva javnih zvaničnika u rukovodeća tijela privrednih društava, kako bi se obezbjedila nezavisnost u donošenju odluka. Povećanjem plata javnih zvaničnika u kombinaciji sa održivom kontrolom i mehanizmima procjene će povećati njihovu motivisanost i socijalni status. Poštovanje ljudskih prava, naročito prava na informaciju, privatnost i slobodu izražavanja, bitno je za sprječavanje korupcije. Povećanje uspješnosti pravosudnog sistema preduslov je zaštite ljudskih i drugih prava i pretpostavka suzbijanja korupcije. Zbog toga je neophodno što prije donijeti Zakon o zaštiti podataka o ličnosti i Zakon o slobodnom pristupu informacijama. 8. POSEBAN OSVRT NA KRIVIČNA DIJELA PRIMANJE I DAVANJE MITAOpšte pravilo je da javni službenici ne bi smjeli da traže ili da primaju poklone ili povlastice koji su veće vrijednosti, ponude poklona u obliku novca ne smiju se nikada prihvatiti-(preporuke OEBS-a zemljama jugositočnog Balkana). Ukoliko javni službenici nisu dovoljno plaćeni, to predstavlja značajan
podsticaj za njih da traže mito. Reforme
plata u javnom sektoru, kojima bi one bile podignute na nivo dovoljan
za život, mogu da budu način za zaustavljanje sitne korupcije.Ovaj pristup
je promovisala Svjetska banka u brojnim zemljama u kojima je sprovodila
programe pomoći. 8.1. Krivično pravni aspekt kd primanje i davanja mitaPrimanje mita, Član 423(1) Službeno lice koje zahtijeva ili primi poklon ili drugu korist ili
koje primi obećanje poklona ili druge koristi za sebe ili drugog da u
okviru svog službenog ovlašćenja izvrši službenu radnju koju ne bi smjelo
izvršiti ili da ne izvrši službenu radnju koju bi moralo izvršiti, kazniće
se zatvorom od dvije do dvanaest godina. Davanje mita,Član 424(1) Ko službenom licu učini ili obeća poklon ili drugu korist da u okviru svog službenog ovlašćenja izvrši službenu radnju koju ne bi smjelo izvršiti ili da ne izvrši službenu radnju koju bi moralo izvršiti ili ko posreduje pri ovakvom podmićivanju službenog lica, kazniće se zatvorom od šest mjeseci do pet godina. (2) Ko službenom licu učini ili obeća poklon ili drugu korist da u okviru svog službenog ovlašćenja izvrši službenu radnju koju bi moralo izvršiti ili da ne izvrši službenu radnju koju ne bi smjelo izvršiti ili ko posreduje pri ovakvom podmićivanju službenog lica, kazniće se zatvorom do tri godine. (3)Odredbe st. 1 i 2 ovog člana primjenjuje se i kada je mito dato ili obećano stranom službenom licu. (4) Učinilac djela iz st. 1, 2 i 3 ovog člana koji je prijavio djelo prije nego što je saznao da je ono otkriveno može se osloboditi od kazne. (5) Odredbe st. 1, 2 i 4 ovog člana primjenjuju se i kad je mito dato ili obećano odgovornom licu u privrednom društvu, ustanovi ili drugom subjektu. (6) Poklon, odnosno druga korist koji budu oduzeti od lica koje je primilo mito mogu se u slučaju iz stava 4 ovog člana vratiti licu koje je dalo mito. 8.2. Pojavni oblici kd primanje i davanje mitaPoznavanja pojavnih oblika potrebno je da bi se sagledali uslovi koji
koji pogoduju takvom stanju i blagovremeno preduzele mjere, ne samo od
strane državnih organa već i od drugih subjekata društva, da se takve
okolnosti organizovano i svjesnom akcijom otklone. Korupcija i raznovrsni
oblici podmićivanja egzistiraju u manje više svim granama privrede i u
skoro svim oblastim privrednog poslovanja. Sektor prometa robe je sektor
privrede koji je najugroženiji mnogobrojnim i veoma raznovrsnim oblicima
korupcije, a može se, s dosta sigurnosti, tvrditi da se u trgovini, kako
unutrašnjoj tako i u spoljnoj, nalazi žarište korupcije. Spoljna trgovina
je ugrožena raznim vidovima podmićivanja koji se veoma teško otkrivaju,
a još teže obezbjeđuju dokazi. Činjenica je da je sistem trgovine sa zapadnim
zemljama takav da inostrani trgovci daju kupcima određeni procenat provizije
koji je u toliko veći ukoliko je riječ o robi lošeg kvaliteta. Klasični
oblici podmićivanja vrše se, po pravilu ,, u četiri oka’’. Predmet poklona
je najčešće novac, koji nema posebne karakteristike, te iza takvih situacija
ne ostaju materijalni dokazi.Verbalnih dokaza takođe nema jer su primalac
i davalac mita obostrano zainteresovani i nastoje da sam akt izvršenja
krivičnog sjela učine tajnim. Materijalni dokazi se mogu obezbjediti jedino
zaticanjem na djelu izvršenja kd čija je pretpostavka veoma naporan i
složen operativni rad. 8.3. OTKRIVANJE DJELAPrva i osnovna pretspostavka za uspješno riješavanje ovih djela je da
organi otkrivanja pznaju osnovne tokove društvenog i privrednog života,
da imaju širok oslonaca na građane koji daju, odnosno saoštavaju korisna
saznanja za ovu vrstu delikata, da pozanju, sistematski prate i izučavaju
pojavne oblike i načine prikrivanje korupcije i da na osnovu toga iznalaze
adekvatne metode i sredstva za prikupljanje i obezbjeđivanje materijalnih
tragova.Opšra obavijštenost o ovvim kd je značajna jer bez ošte obaviještenosti
skoro i da nije moguće uspješno raditi, ne samo na otkrivanju ove vrste
delikata već i svih ostalih.Obaviještenja o ovim kd i njihovim učiniocima
dobijaju se na razne načine. Nekada to može biti na osnovu spoljnih manifestacija
u načinu života određenih lica,gdje se mogu ispoljavati materijalni tragovi
primanja mita(raskalašan život, trošenje novca po barovima i lokalima,
kupovanje automobila, izgradnja kuća i vila isl.), nekada to mogu biti
javna pogovaranja, a nekada su korisne i anonimne prijave dobronamjernih
građana. U određenim slučajevima to mogu biti prijave, odnosno obavještenja
građana koji su na posredan način saznali, tj od drugih saznali za ovakve
slučajeve. Isto tako mogu biti korisne i prijave građana od kojih su odgovorna
ili službena lica zahtjevala mito.U toku kriminalističke obrade, pored
angažovanja građana radi prikupljanja i obezbjeđivanja dokaza i obavještenja,
mogu se koristiti još neke operativno tehničke mjere i radnje.To su prije
svega praćanje, neposredni uvid i privremeno oduzimanje određene dokumentacije
i korišćenje nekih naučnih i tehničkih dostignuća..Cilj praćenja u ovakvim
situacijama treba da bude prikupljanje osnovnih podataka o licu ili grupi
lica koja se bave ovakvim nedozvoljenim djelatnostima i treba da stvori
povoljne uslove za pronalaženje i obezbjeđenje mogućih materijalnih dokaza
uvidom u određenu dokumenataciju, ličnim pretresanjem ili pretresanjme
stana i drugih prostorija, a u izuzetnim situacijama da omogući zaticanje
na djelu prilikom prijema novca ili neke druge pokretne stvari koja se
daje kao ,,poklon’’ učiniocu kd primanje mita. 8.4. DOKAZIVANJE DJELAU toku kriminalističke obrade kd primanja i davanja mita najznačajnije
faze su prikupljanje i fiksiranje dokaza jer su bez toga nemogući uspješno
okončavanje kriminalističke obrade i podnošenje krivične prijave. Aktivnost
istražnih organa mora biti usmjerena na pravcu pronalaženja i obezbjeđenja
materijalnih tragova. Kada je riječ o ovim krivičnim djelima u toku kriminalističke
obrade moguće je izvršiti prikupljanje sledećih dokaza:falsifikovani dokumenti
i ugovori o djelu, falsifikovani putni računi, falsifikovane priznanice,
falsifikovana dokumentacija o zasnivanju radnog odnosa, falsifikovana
dokumentacija o spoljnotrgovinskom prometu robe i deviznom poslovanju,
kao i neposredni ili posredni dokazi o prikrivanju ovih kd. Verbalni lični
dokazi igraju značajnu ulogu u dokazivanju ovih djela,uz činjenicu da
svjedoci oštećeni i druga lica od kojih je zahtjevan mito, ili su ga u
praksi već dali, vrlo često svoje izjave mijenjaju, ipak se ne bi a priori
trebalo odreći mogućnosti korišćeanja ovih dokaza. Prijave ili obavještenja
od lica koja prijavljuju ova dijela moraju da podliježu savjesnoj provjeri
i pronalaženju drugih dokaza. Obavještenje u vezi ovih kd se mogu prikupiti
na sledeće načine: Takođe obezbjeđenje dokaza u vezi ovih kd se može obezbjediti hvatanjem učinioca na djelu što je jedan od najpouzdanijih dokaza kod ove vrte krivičnih djela.(Zaticanje da djelu –in flagranti delicti). S obziorom na to da je osnovni cilj kriminalističke obrade krivičnih djela primanja mita da se utvrdi postojanje ovih krivičnih djela prikupljanjem i obezbjeđenjem drugih dokaza, pretresanje stana i lica upravo služi tome cilju. Kada se stvore uslovi da se kod osumnjičenog pronađu predmeti i tragovi kd, pripadnici policije, postupajući u skladu sa ovlašćenjima iz ZKP-a, preduzuimaju pretresanje stana ili samog osumnjičenog, s ciljem da pronađu novac ili druge pokretne stvari koje su najčešće, predmet ovih krivičnih djela, a zatim da pronađu falsifikovanu dokumentaciju koja je služila za prikrivanje nevedenog krivičnog djela. ZAKLJUČAK Usled korupcije se smanjuju poreski prihodi, uvećavaju rashodi javnih
službi i pogrešno preusmeravaju resursi u privatnom sektoru. Utvrđena
je i negativna korelacija između korupcije, s jedne strane, i dobre vladavine
odnosno privrednog razvoja sa druge strane. LITERATURA
preuzmi seminarski rad u wordu » » » Besplatni Seminarski Radovi
|