|
BORBA PROTIV ORGANIZOVANOG KRIMINALA
I ZNAČAJ MEĐUNARODNE SARADNJE
ŠTA JE ORGANIZOVANI KRIMINAL?
Obzirom
da je organizovani kriminal relativno stara, a prilično kompleksna pojava,
postoji ogroman broj različitih definicija organizovanog
kriminala. Na primjer, UN definiše organizovani kriminal kao: "
proširenu i kompleksnu kriminalnu aktivnost koju vrše grupe lica, bilo
labavo ili čvrsto povezane, u cilju ilegalnog obogaćivanja na račun društvene
zajednice i njenih članova” . Iz ove definicije se vidi, da
UN naglasak stavlja na grupu ljudi, kao i na ilegalno obogaćivanje na
račun društvene zajednice. Ova druga stavka dobro pokazuje jednu od glavnih
osobina organizovanog kriminala-on postoji i djeluje uvijek u svrhu ilegalnog
obogaćivanja na račun društvene zajednice i teritorije (grada, regije,
države, regiona) na kojoj egzistira. Interpol, kao jedna od glavnih institucija,
zbog svog međunarodnog karaktera, za borbu protiv organizovanog kriminala,
definiše ovu pojavu kao: "bilo koju grupu sa korporatističkom
strukturom čiji je primarni cilj zarada preko ilegalnih aktivnosti, pritom
se često koristeći zastrašivanjem i korupcijom"
. Ova definicija osvetljava drugi, podjednako važan aspekt organizovanog
kriminala-njegovo oslanjanje i zavisnost od zastrašivanja (najčešće nasilnim
sredstvima) i korupcije. Sicilijanska Mafija je odličan primjer kako vješto
oslanjanje i korišćenje zastrašivanja i korupcije može da obezbijedi ogroman
uticaj u društvu ovoj organizaciji već više od 150 godina-o tome u drugom
dijelu ovog poglavlja. Savjet Evrope definiše organizovani kriminal kao:
"ilegalne aktivnosti koje se izvršavaju od strane strukturiranih
grupa od troje ili više ljudi, koje traju duži vremenski period, i koje
za cilj imaju počinjavanje teških zločina pomoću zastrašivanja, nasilja
i korupcije da bi se došlo do, direktne ili indirektne, finansijske ili
materijalne dobiti." Iz ove definicije se vidi, da je jedna
od bitnih stavki u proučavanju organizovanog kriminala prepoznati značaj
vremenskog perioda. Organizovani kriminal je aktivnost koja ima namjeru
da traje što duže, i da što više zadrži koruptivni uticaj po prostor gdje
obitava i ljude na koje djeluje. Ne postoje, ili su vrlo rijetke, organizovane
kriminalne aktivnosti ili grupe koje djeluju na kraći vremenski period.
Organizovani kriminal je napravljen da traje, i velika dužina tog trajanja
je jedna od glavnih karakteristika ove pojave. Crnogorski zakonodavac
je takođe osjetio potrebu da ovu pojavu klarifikuje zakonski, te stoga
član 22 Zakonika o krivičnom postupku organizovani kriminal definiše kao:
" postojanje osnova sumnje da je krivično djelo za koje se po
zakonu može izreći kazna zatvora od četiri godine ili teža kazna rezultat
djelovanja tri ili više lica udruženih u kriminalnu organizaciju, odnosno
kriminalnu grupu, čiji je cilj vršenje teških krivičnih djela, radi sticanja
nezakonite dobiti ili moći, u slučaju kad su ispunjena najmanje tri od
sljedećih uslova:
a) da je svaki član kriminalne organizacije, odnosno kriminalne grupe
imao unaprijed određeni ili očigledno odredivi zadatak ili ulogu;
b) da je djelovanje kriminalne organizacije, odnosno kriminalne grupe
planirano na duže vrijeme ili za neograničeni vremenski period;
c) da se djelovanje kriminalne organizacije, odnosno kriminalne grupe
zasniva na primjeni određenih pravila unutrašnje kontrole i discipline
članova;
d) da se djelovanje kriminalne organizacije, odnosno kriminalne grupe
planira i sprovodi u međunarodnim razmjerama;
e) da se u djelovanju kriminalne organizacije, odnosno kriminalne grupe
primjenjuje nasilje ili zastrašivanje ili da postoji spremnost za njihovu
primjenu;
f) da se u djelovanju kriminalne organizacije, odnosno kriminalne grupe
koriste privredne ili poslovne strukture;
g) da se u djelovanju kriminalne organizacije, odnosno kriminalne grupe
koristi pranje novca ili nezakonito stečene dobiti;
h) da postoji uticaj kriminalne organizacije, odnosno kriminalne grupe
ili njenog dijela na političku vlast, sredstva javnog informisanja, zakonodavnu,
izvršnu ili sudsku vlast ili na druge važne društvene ili ekonomske činioce."
Ova definicija crnogorskog zakonodavca zaista pokazuje da je važnost ove
pojave prepoznata, te daje dobar zakonski osnov za dalju borbu protiv
organizovanog kriminala.
Razni naučnici, prevashodno iz oblasti prava, ekonomije i ostalih društvenih
nauka, takođe su pokušali da daju svoje što je moguće više holističke
definicije ove pojave. Tako na primjer, Hauard Abadinski, jedan od najznačajnijih
eksperta u SAD koji se bavi proučavanjem organizovanog kriminala, u svom
kapitalnom djelu "Organised Crime" organizovani kriminal
definiše kao " neideološko udruženje koje uključuje veći broj
blisko povezanih lica, hijerarhijski organizovano, sa najmanje tri nivoa
organizacije, u cilju sticanja moći i bogatstva preko nelegalnih i legalnih
aktivnosti”. Abadinski ovdje fino podcrtava činjenicu da se
organizovana kriminalna udruženja mogu baviti i legalnim aktivnostima,
kao što su izgradnja stambenih i poslovnih objekata, obavljanje komunalnih
usluga, i tako dalje. Štaviše, većina organizovanih kriminalnih udruženja
to i radi, pokušavajući tako da svojim ilegalnim aktivnostima daju legalan
"kišobran". Italijanski naučnik i borac protiv Mafije,
Federiko Vareze, možda je i najbolje sažeo sve kompleksne aspekte i sva
lica organizovanog kriminala. Pišući interesantnim, jasnim i praktično
laičkim jezikom, Vareze opisuje čitav pojam, govoreći da : "kada
kažemo organizovani kriminal, ne mislimo naravno na "zločin koji
je organizovan". Tri pljačkaša koja se dogovore da pljačkaju banku,
ne kvalifikuju se kao organizovana kriminalna grupa. Organizovana kriminalna
grupa želi da ostvari monopol nad proizvodnjom i distribucijom nekog dobra
u podzemlju. Mafija je specifična organizovana kriminalna grupa koja se
specijalizovala za zaštitu kao glavno dobro kojim "trguje" i
koje obezbeđuje u podzemlju. Tako da se može reći da u podzemlju među
organizovanim kriminalnim grupama postoji podjela rada među proizvodnjom
roba i usluga (rasturanje droge, cigareta, trgovina ljudima) i zaštitom
te proizvodnje od svih spoljnih prijetnji i to zaštitom nasiljem
" . Vareze je ovu definiciju naveo pišući o ruskoj mafiji, ali ona
može da se primijeni i na sve ostale mafije i kriminalna udruženja na
svijetu. A sada ćemo objasniti na praktičnom primjeru funkcionisanje organizovanog
kriminala-na primjeru možda i najpoznatijeg organizovanog kriminalnog
udruženja u svijetu-sicilijanske
Mafije, odnosno Cosa Nostra-e.
Većina ljudi, na pomen ili pomisao o sicilijanskoj mafiji, odmah stvara
ili priziva romantiziranu, uglađenu i posve nerealnu predstavu kluba uglađenih,
obrazovanih, dobro obučenih i sređenih džentlmena sa posebnim kodom časti,
rafiniranim ponašanjem, koji pribjegavaju nasilju samo u krajnjoj nuždi-sliku
stvorenu, nesumnjivo, holivudskim tretmanom Mafije kroz filmove kao što
su Kum I, II, III ili serije kao što su Porodica Soprano. U stvarnosti,
to izgleda mnogo drugačije. Pripadnici udruženja Ljudi od časti (kako
mafijaši obično zovu sami sebe) najčešće potiču iz sicilijanskih sela,
slabo su obrazovani, nimalo uglađeni ali zato izuzetno skloni nasilju.
Dok najpoznatiji filmski mafijaški šef, Don Vito Korleone, naređuje ubistvo
samo kada mu je život direktno ugrožen ili kada su sva druga sredstva
da se protivnik urazumi iscrpljena, najmoćniji sicilijanski mafijaški
bos 70ih, 80ih i 90ih, Salvatore Toto Rina, naredio je više od
hiljadu ubistava samo za period Drugog mafijaškog rata (1980-1982) govoreći
pritom da je njegova maksima da, ako nekog boli prst, treba mu odsjeći
čitavu ruku čisto da se osigura od infekcije, te da to važi i za vođenje
Koze Nostre . Surova realnost mafijaških zlodjela koja se saznaje čitajući
naučne radove i naravno, sudske spise o ovom fenomenu i organizaciji brzo
ruši svaku holivudsku ili bilo kakvu drugu iluziju o prirodi Mafije i
njenih članova.
Iako sicilijanske legende porijeklo Mafije stavljaju u 12 ili 13 vijek,
ustanovljena činjenica je da su prvi oblici karakteristično mafijaškog
udruživanja na Siciliji nastali početkom i sredinom XIX vijeka . To je
bilo burno doba istorije Italije-doba njenog ujedinjenja i prelaska iz
konglomerata puno malih država srazmjerno slabe političke, vojne i ekonomske
moći u jaku, samosvjesnu i mnogoljudnu evropsku državu i silu. U svemu
tome, Sicilija i njen narod nisu uvijek dobro tretirani, pa se stvorila
prirodna averzija stanovništva, pogotovo njegovih srednjih i nižih slojeva,
ka svakom obliku vlasti i državnog autoriteta, od čega su mafijaške Koske
mogle samo da profitiraju . Negdje sredinom i početkom druge polovine
XIX vijeka mafijaška udruženja su definitivno dobila oblik, učvrstila
se i izgradila (putem nasilja i korupcije, naravno) uporišta u lokalnim
vlastima i poslovnim krugovima. Od tada, pa do dana današnjeg, struktura
i načini djelovanja mafijaških organizacija na lokalnom nivou su ostali
isti, a varirala je samo količina moći koju posjeduju i njihova potčinjenost/zavisnost
od supralokalnih centara moći Koza Nostre. Kroz isti proces, razvoj Mafije
pratio je paralelno razvoj endemske političke i ekonomske visoke korupcije,
koja je i dan danas jedan od najvećih problema po mnogima najljepseg ostrva
na Mediteranu
Moć Koza nostre je bila apsolutna na zapadu, istoku i jugu Sicilije sve
do dolaska fašista Benita Musolinija
na vlast u Italiji 1922 godine. Musolini je vrlo brzo shvatio da sa jakom
Mafijom nikad neće moći da ostvari apsolutnu moć na Siciliji, jer je Koza
Nostra potpuno apolitična i ideološki neutralna organizacija koja političare,
pokrete, partije i ideologije podržava samo kad im ovi mogu donijeti neke
koristi. To se duboko kosilo sa Musolinijevom idejom da bude apsolutni
vođa Italije. Zbog toga je na Siciliju poslao ubijeđenog fašistu, Ćezarea
Morija sa posebnim zadatkom da se kao glavni komandant ostrvske policije
svim raspoloživim, zakonskim i onim drugim sredstvima, obračuna sa Mafijom.
Musoliniju je takođe trebalo puno propagande u cilju pokazivanja svoje
novostečene moći, a uništenje Mafije, organizacije (bolje rečeno, skupa
organizacija) koja je pedeset godina prije fašizma kontrolisala mal te
ne sva politička i ekonomska dešavanja na Siciliji je svakako predstavljao
javni propagandni uspjeh za novu vlast i ideologiju iza nje.
Ćezare Mori se sa Mafijom borio na brutalan način same Mafije, hapseći,
protjerujući i ubijajući jednako mafijaše kao i nevine građane, a u cilju
javne propagande sile i što bržeg uspjeha o kom bi mogao da raportira
šefovima u Rimu . Mafija je na to odgovorila tako što se povukla u ilegalu,
prekinula većinu svojih poslova i pokušala da se napravi poraženom i razbijenom.
Mori (i Musolini) su poslije 4 godine represije na Siciliji pobjedonosno
objavili uništenje mafijaških bandi . U stvarnosti, iako je Mafija bila
ozbiljno uzdrmana Morijevim mjerama, i to ne samo zbog gubitka života
i slobode velikog broja njenih članova, već i zbog nemogućnosti da radi
što joj je maksimalno ograničilo izvore prihoda, gruba sila i površnost
sa kojom su fašisti pristupili zadatku obračunavanja sa organizovanim
kriminalom na Siciliji ultimativno i dugoročno je postigla više negativnih,
nego pozitivnih efekata. Antagonizam naroda na Siciliji prema vlastima
u Rimu samo se produbio, a struktura same Mafije, iako duboko u ilegali,
ostala je netaknuta. Kraj fašističke vladavine na Siciliji i Italiji 1943
(saveznička invazija na Siciliju koja je ubrzo uslovila i kapitulaciju
Italije) značio je i pregrupaciju i izlazak iz ilegale Koza Nostre koja
je postala moćnija nego ikad prije.
Kada su se Saveznici iskrcali na Siciliju 1943 i brzo osvojili čitavo
ostrvo, Koza Nostra je uočila sjajnu priliku da izađe iz ilegale i pregrupiše
se pod okriljem nove sile koja je postala vlast-savezničke vojske. Kako?
Na više načina. Za početak, fašizam i sve što je imalo veze sa njim odjednom
je postalo negativno konotirano, i mnogi mafijaši zatvoreni ili proganjani
od strane fašista oslobođeni su predstavljajući se kao zagovornici demokratije
i politički protivnici Musolinija . Zatim, krahom italijanske države na
Siciliji nastao je politički i ekonomski vakum koji je Mafija uz pomoć
crne berze, krijumčarenja i starih političkih i korupcionaških veza vrlo
brzo popunila. Za samo pola godine mafijaške koske postale su moćnije
nego ikad, a sav rad Morija i njegove policije poništen je.
Moć Mafije zacementirana je početkom Hladnog rata, kada je prijetnja da
Komunistička partija Italije uzme vlast i svrsta zemlju uz Sovjetski Savez
postala izvjesna kao i panika zapadnih saveznika, crkve i italijanskog
društva da će se to desiti. Glavni protivnici komunista-demohrišćani tada
su se okrenuli Mafiji i stvorili pakt zasnovan na izuzetno prostim premisama-Mafija
će usmjeravati (naravno, svim sredstvima) glasače na Siciliji da glasaju
demohrišćane, te proganjati njihove političke protivnike (prvenstveno
komuniste), a demohrišćani će, za uzvrat zažmuriti na sve kriminalne aktivnosti
Mafije. Taj pakt je ostao na snazi sve do sredine 90ih godina XX vijeka,
i pretvorio je Siciliju u krvavo poprište mafijaških obračuna, mjesto
sa najviše rafinerija za proizvodnju droge na svijetu, međunarodni centar
krijumčarenja heroina, oružja i droge, mjesto gdje i dan danas 80% malih
i srednjih preduzeća plaća Mafiji reket, i gdje, posebno za vrijeme vladavine
Korleoneza , je radni vijek sudije, tužioca ili policajca koji se aktivno
borio protiv organizovanog kriminala na Siciliji bio oko 2-3 godine kada
je obično prekidan degradiranjem ili likvidacijom .
Stav italijanske države i društva uopšte prema Mafiji promijenio se 90ih
godina, kada je zgroženost javnosti surovim ubistvima Falkonea i Borsalina
postala preteška za političare da i dalje opravdavaju svoju (svjesnu ili
nesvjesnu) nezainteresovanost događajima vezanim za organizovani kriminal
na Siciliji. Ustanovljena su posebna tijela i donijeti posebni zakoni
za borbu protiv ove pojave . Pojava prvih pokajnika dala je konačno državnim
organima mnogo potreban uvid u mafijašku strukturu, pravila i način rada.
Razne policijske akcije koje su počele hapšenjem Salvatorea Rine 1993-e
rezultirale su hapšenjem stotina mafijaša, među kojima su i visokorangirani
bosovi poput Provencana, Bagarele i ostalih . Zaplijenjena je imovina
vrijedna desetine milijardi eura, a mnogi lanci krijumčarenja su presječeni
i uništeni.
Međutim, Mafija postoji i danas, i, iako još uvijek nije uspjela da u
potpunosti povrati moć koju je imala 70ih ili 80ih godina XX vijeka, i
dalje raspolaže znatnom količinom moći. Korupcija je i dalje endemska
pojava, kao i nasilje. Može se zaključiti da napori Italije koji traju
više od 15 godina da porazi Koza Nostru jesu uspjeli da je oslabe, ali
da je, da se poslužimo sportskim rečnikom, utakmica još uvijek u toku
i da je rezultat neizvjesan. Čitav istorijat Sicilije od početka XIX vijeka
pa sve do danas nemoguće je ispričati, opisati i naučno analizirati bez
konstantog pominjanja organizovanog kriminala. Ovo samo pokazuje, koliko
je ta pojava opasna, i koliko je pogrešno zanemariti njeno postojanje
i širenje. I upravo tu međunarodna saradnja dolazi u žižu naših interesovanja-organizovani
kriminal ne poznaje granice, i stoga je ona esencijalna u suzbijanju i
borbi protiv njega. Jer bez međunarodne saradnje, i naravno, bez borbe
protiv organizovanog kriminala, čitave države i regioni će se moći opisati
latinskom kovanicom koju je italijanska štampa koristila 80ih godina da
opiše Siciliju-terra infidelium .
MEĐUNARODNA SARADNJA U BORBI PROTIV ORGANIZOVANOG KRIMINALA
Međunarodne organizacije, posebno one najuticajnije, kao što su UN i
EU, postale su glavna adresa za bilo kakav oblik multilateralne saradnje,
pa je to slučaj i za oblast organizovanog kriminala. Stoga su konferencije
i skupovi gorepomenutih međunarodnih organizacija, kao i njihove direktive
i odluke koje se tiču organizovanog kriminala, glavna adresa koju treba
konsultovati prilikom proučavanja obuhvata, prednosti, mana, uspjeha i
ili neuspjeha saradnje i koraka koji su iz nje proistekli, a koji su preduzeti
u cilju borbe protiv organizovanog kriminala.
UN je 2000 u Palermu usvojio Konvenciju protiv transnacionalnog organizovanog
kriminala, koja je postavila osnove međunarodne saradnje na nivou UN u
ovoj oblasti . 10 godina kasnije, Direktorat UN za borbu protiv organizovanog
kriminala (United Nations Organized Crime Directorate, u daljem
tekstu UNODC) se ponovo sastao u Beču da bi procijenio rezultate donošenja
Konvencije i rezultate postignute u 10 godina. Procijenjeno je da je organizovani
kriminal ozbiljna prijetnja svjetskoj bezbjednosti, da je postao globalna
pojava, te da sprečavanje daljeg širenja ove pojave mora biti prioritet
svima . Takođe je determinisano, da su najčešći razlog za nastanak i širenje
organizovanog kriminala nedostatak vladavine prava, demokratije, siromaštvo
i zaostalost regiona u političkom i ekonomskom razvoju . Ovo je naročito
bitno, jer su prije, a posebno je to bio slučaj u Italiji i na Balkanu,
bile dominantne teorije da je organizovani kriminal u krvi nekim narodima
te da ga je zbog toga nemoguće spriječiti pa se time ne treba ni mučiti.
Precizno determinisanje i definisanje društvenih uzroka nastanka organizovanog
kriminala preduslov je za uspješnu borbu protiv istog.
Na konferenciji u Beču kao poseban problem predstavljeno je širenje organizovanog
kriminala na nove aktivnosti, kao što su nekontrolisana proizvodnja ljekova
i njihovo dalje distribuiranje nerazvijenim zemljama pretežno u Africi,
sajberkriminal i krijumčarenje prirodnih resursa (nafta, gas, ugrožene
biljne i životinjske vrste...) . Procijenjeno je da ove nove aktivnosti
organizovanog kriminala zaslužuju veću pažnju, prevashodno zbog ogromnih
finansijskih sredstava koje organizovana kriminalna udruženja pomoću njih
stiču. Kao jedan od dobrih načina za borbu protiv organizovanog kriminala
u okviru UN prihvaćeno je da se borba protiv organizovanog kriminala integriše
u sve mirovne misije UN, zatim u sve njihove redovne aktivnosti koje se
tiču bezbjednosti i razvoja . Ovakav pristup je po procjeni autora ovog
rada izuzetno dobar, jer se ide direktno na otklanjanje uzroka nastanka
organizovanog kriminala, umjesto na otklanjanje posledica njegovog rada,
što je pristup koji, kako je to u prethodnom poglavlju opisano, u Italiji
nije dao baš dobre rezultate.
EU je takođe relevantna adresa koju treba konsultovati kada je međunarodna
saradnja u borbi protiv organizovanog kriminala u pitanju. Jedna od glavnih
aktivnosti EU u ispunjenju tog veoma važnog zadatka bilo je osnivanje
Evropske policije (EUROPOL-a), koji je osnovan 6.4.2009 . Europol je osnovan
Odlukom Savjeta EU, u kojoj je definisan kao organizacija osnovana da
ojača saradnju među državama članicama u borbi protiv terorizma i organizovanog
kriminala . Istom Odlukom definisani su glavni zadaci Europola, a to su:
• Sakupljanje, obrada, analiza i razmjena informacija;
• Obavještavanje država članica o bilo kakvoj vezi između za njih relevantnih
krivičnih djela
• Pomoć državama članicama u istragama i pružanje obavještajne i finansijske
pomoći
• Zahtijeva od država članica da započinju, sprovode i koordiniraju istrage
u slučajevima vezanim za terorizam i organizovani kriminal i da, ako je
potrebno, formiraju zajedničke istražne timove
• Izrada izvještaja
Proučavanjem i analizom zadataka koje Europol obavlja vidi se da on predstavlja
dobar okvir za saradnju u borbi protiv organizovanog kriminala na nivou
Evrope i Evropske Unije. Najbitnija stvar je da je borba protiv organizovanog
kriminala propisana kao standard za svakog ko je član, ili želi da uđe
u EU, te da su, kroz Europol, obezbijeđeni standardizovani načini i obrasci
te borbe. Ovakav jedinstveni i jednobrazni pristup apsolutno je neophodan
u borbi protiv pojave koja je već ocijenjena globalnom prijetnjom za bezbjednost.
Jedna od sporednih, ali time ne manje važnih aktivnosti Europola je izrada
Procjene opasnosti od organizovanog kriminala na nivou EU (Organized Crime
Threat Assesment-u daljem tekstu OCTA). Ta procjena predstavlja sistematsku
analizu raznih prijetnji poteklih od strane organizovanog kriminala, i
namijenjena je ekspertima u radu na prioritizaciji prijetnji i borbi protiv
njih . U najnovijoj OCTA-i, izrađenoj 2011, navedene su taksativno sve
vrste organizovanog kriminala koje ugrožavaju bezbjednost država članica
EU, a zatim su, u poglavlju pod nazivom Strategic Considerations, kratko
razrađene borbe protiv njih i predložene liste prioriteta .
Nije potrebno puno govoriti o korisnosti analiza kao što je OCTA. Dovoljno
je reći, da one predstavljaju sublimaciju razmjene iskustava razvijenih
zemalja i višegodišnjeg ekspertskog rada, te su stoga obavezno štivo za
relevantne državne organe (naravno, njihove ovlašćene službenike) svih
zemalja kojima je borba protiv organizovanog kriminala prioritet.
CRNA GORA I BORBA PROTIV ORGANIZOVANOG KRIMINALA
Kao država koja je već postala kandidat za članstvo u EU, i koja stremi
da se što prije približi razvijenoj Evropi i svijetu, bilo je prirodno
da Crna Gora prepozna najnovije trendove u borbi protiv organizovanog
kriminala, te da im se što je prije moguće priključi i/ili ih pokuša implementirati.
Ovo posebno, obzirom da su događanja 90ih na Zapadnom Balkanu isti učinila
plodnim tlem za razvoj i širenje organizovanog kriminala.
Najrelevantniji dokument izdat od strane crnogorskih državnih organa
a koji se tiče borbe protiv organizovanog kriminala je Procjena opasnosti
od organizovanog kriminala u Crnoj Gori, dokument izdat jula 2011. Ova
analiza rađena je po ugledu na Europolove OCTA-e, pa joj zato i u podnaslovu
stoji MNE OCTA . Analiza je naravno namjerno rađena po ugledu na dokument
EU, da bi se iskazala posvećenost harmonizaciji crnogorskog zakonodavstva
i podzakonskih akata sa direktivama EU, koja je preduslov za evropske
integracije Crne Gore. Procjenu je izradila Uprava policije Crne Gore.
Slično Europolovoj OCTA-i, crnogorska Procjena se sastoji od taksativno
nabrojenih oblika organizovanog kriminala koji prijete Crnoj Gori, njihovog
kratkog opisa i procjene ugrozenosti bezbjednosti Crne Gore.
Posebno je interesantno sa aspekta autora ovog rada poglavlje 6, koje
je naslovljeno Preporuke i koje se tiče predlaganja daljih koraka u cilju
izrade novih analiza kao naravno i u cilju borbe protiv organizovanog
kriminala uopšte. Predviđeno je godišnje sastavljanje ove Procjene, zatim
harmonizacija djelovanja državnih organa u cilju postavljanja prioriteta
u borbi protiv organizovanog kriminala-pravljenje liste prioriteta i njihovo
ispunjavanje, zatim ažuriranje i kreiranje novih statističkih baza podataka
u cilju efikasnijeg pregleda učinjenog, kao i izrada Akcionog plana koji
će biti smjernica kako, kojim redom i u kojem vremenskom roku da se izradi
sve ovo što je gore navedeno .
Iz priloženog se vidi, da Crna Gora ulaže prilične napore kako u borbi
protiv organizovanog kriminala, tako i u naporima da tu borbu usaglasi
sa onim što radi EU, to jest njeni relevantni organi (Europol), kako bi
se postigao pomenuti jednobrazni i usaglašeni pristup koji je od esencijalnog
značaja za uspjeh u borbi protiv ove pošasti modernog društva i jedne
od najozbiljnijih prijetnji globalnoj bezbjednosti u XXI vijeku. Koliko
je borba protiv organizovanog kriminala važna-uči nas primjer Sicilije,
koja je i danas ozloglašena upravo po ovoj pojavi. Zato je neophodno ovoj
pojavi posvetiti maksimalnu pažnju, uvijek vodeći računa i o uspostavljanju
regionalne i međunarodne saradnje, jer upravo ona može biti ključ za spektakularne
uspjehe koje je tako teško postići. Usuđujem se reći-organizovani kriminal
je kratkoročno, čak i srednjeročno, nemoguće u potpunosti istrijebiti,
i potrebne su ogromne društvene promjene da bi se ta pojava iskorijenila.
Međutim, moguće ga je svesti na razumnu mjeru koja neće ugrožavati bezbjednost
država-i upravo to treba da bude prioritet.
KORIŠĆENA LITERATURA
• Procjena opasnosti od organizovanog kriminala u Crnoj Gori (MNE OCTA),
Uprava policije Crne Gore, Podgorica, jul 2011
• United Nations- Changes in Forms and Dimensions of Criminality - Transnational
and National, Toronto, Kanada, 1975
• Council of Europe (2002), Crime Analysis: Organised crime - Best practice
survey no. 4, Strasbourg, France.
• Zakonik o krivičnom postupku Crne Gore, Službeni list CG, Podgorica,
2009
• Abadinsky, Howard- Organized Crime, 4th ed., Chicago ,1994
• Varese, Federico (2001), The Russian Mafia: Private Protection in
a New Market Economy, Oxford: Oxford University Press.
• Džon Diki-Koza Nostra , Palgrave Macmillan, Njujork. 2004
• http://www.unodc.org/unodc/en/frontpage/2010/October/international-cooperation-can-help-tackle-organized-crime-unodc-head.html
• https://www.europol.europa.eu/sites/default/files/council_decision.pdf
• OCTA 2011-Hag, 2011 - www.europol.europa.eu
• http://www.organized-crime.de/OCDEF1.html#interpol
PROČITAJ
/ PREUZMI I DRUGE SEMINARSKE RADOVE IZ OBLASTI:
|
|
preuzmi
seminarski rad u wordu » » »
Besplatni Seminarski
Radovi
SEMINARSKI RAD
|
|