|
ZAGADJENJE VAZDUHA
1. FUNKCIJE VAZDUHA
Vazduh
je uslov života živog sveta na planeti. On ima dve osnovne funkcije, to
su:
1.Biološka (primarna) i
2.Proizvodna (sekundarna).
Biološka funkcija – vazduh na planeti obezbeđuje život, jer sadrži kiseonik
koji je neophodan za disanje, ugljendioksid neophodan za fotosintezu i
azot neophodan za sintezu biljnih belančevina.
Svim organizmima na Zemlji, uključujući i zeleno rastinje je neophodan
kiseonik, koga najviše ima u atmosferi (oko 1/5 od ukupne količine), dok
ga dosta manje ima u vodi jer se u njoj teško rastvara.Savremeni čovek
udahne dnevno oko 11m3 vazduha.
Proizvodna funkcija – sekundarna funkcija vazduha je proizvodna. Pomoću
kiseonika iz vazduha moguć je proces sagorevanja, u cilju proizvodnje
energije (električne i toplotne).
2. SASTAV VAZDUHA
Vazduh koji okružuje našu planetu sastoji se od smeše gasova i raznih
primesa u čvrstom, tečnom i gasovitom stanju. Ove primese (prašina, vulkanski
pepeo, čađ, čestice soli i druge čestice), vodena para i razni gasovi
postoje svuda i na svakom mestu u većim ili manjim količinama.Svojom aktivnošću
čovek danas svesno ili nesvesno sve više zagađuje vazduh. Suv vazduh se
sastoji od 78% N2 i 21% O2,ostalih 1% čine primese CO2, SO2,O3,NO2, i
dr. Vazduh se smatra zagađenim ako sadrži materije iznad maksimalno dozvoljenih
koncentracija, koje su štetne za zdravlje ljudi, životnu sredinu i materijalna
dobra. Zagađenost vazduha naziva se i aerozagađenje.
Aerozagađenje je nastalo još sa pojavom vatre i to od dima i zagušljivih
gasova, a dalji uticaj na zagađenje vazduha imalo je topljenje i obrada
metala. Prerada živinog sulfida u srednjem veku uticala je na zagađenje
vazduha sumporom. Masovno zagađenje vazduha počinje sa većom upotrebom
fosilnih goriva, a pre svega uglja. Još u XIII veku, u Engleskoj su doneti
propisi o kontroli zagađenosti vazduha dimom koji su predviđali i smrtnu
kaznu. Ogroman doprinos aerozagađenju daje industrija, a sredinom dvadesetog
veka javlja se problem zagađenja radioaktivnim materijama.
Tabela 1
Zovu je dolina smrti. Sumorni oblaci večito lebde nad celim
krajem.Kada se Sunce kloni zapadu, disk se jedva razabire kroz zavesu
ogromnih gasova. Ribe u rekama doline su slepe i sada su pravi minuti,
toliko su promenjene uticajima otrova da više ne liče na svoje normalne,
zdrave srodnike. U predgrađu ovog pakla tečni otpaci obližnjih fabrika
teku potocima. Jedna studija je pokazala da je stopa smrtnosti dece čak
35% a novorođenčad sve češće dolaze na svet defektna. (Opis grada Kubatanjo
u Brazilu).
Najveći deo kiseonika biološkog porekla potiče iz procesa fotosinteze:
CO2+H2O+h CH2+O2
Šume su sa biljkama prirodni proizvođači kiseonika. Njihova uloga je
dvojaka. Mogu da proizvode i prečišćavaju u većoj ili manjoj meri O2
. Međutim, uništavajući bezobzirno šume i zagađujući ogromne površine
reka, vode, mora i okeana i zemljišta ljudi sistematski narušavaju ove
izvore O2
. Tako zagađen vazduh utiče na čoveka i celu njegovu sredinu uključujući
atmosferu pa i samu zemlju. Javljaju se razna oboljenja od onih sa kojima
možemo da se borimo tokom života, do onih koja su smrtonosna. Najviše
stradaju pluća, srce,mozak i drugi organi. Zato, da bi čovek živeo zdravo
ako je to ikako danas u svetu procvetale industrije moguće, treba da čuva
okolinu oko sebe, pre svega vazduh, vodu i zemljište a zatim sve ostalo.
Uništavanje ozona, efekat staklene bašte, kisele kiše, samo su neke od
posledica
zagađenja vazduha.Izvori zagađenja mogu biti veoma veliki, a glavni izvor
je upravo i sam ČOVEK!
2.1. Pojam emisije i imisije, maksimalno dozvoljene koncentracije
Pod emisijom se podrazumeva izbacivanje zagađujućih materija iz objekata
– zagađivača (iz dimnjaka, motora, cevovoda, i sličnog) u okolinu: vazduh,
vodu, zemljište.Kada se proučava obim zagađenja nekom zagađujućom materijom,
važno je da se utvrdi:
-brzina emisije i
-ukupna emisija.
Brzina emisije je količina zagađujuće materije izražene u jedinici vremena:
g/sec., ili u %.
Ukupna emisija jeste ispuštena količina zagađujuće materije izražene u
gramima po količini oslobođene energije (u džulima) ili u kilogramima
proizvoda.
Pod imisijom se podrazumeva pojava gasovitih, tečnih ili čvrstih materija
u sloju neposredno iznad površine tla. Ona može da bude veća od emisija.Njihova
vrednost se odnosi na koncentraciju zagađujućih materija u vazduhu na
visini od 0 do 2,0 m od nivoa tla. Mogu biti kratkotrajne ili dvadesetčetvoročasovne.Vrednost
imisija zavisi od: brzine, jačine i tipa emisija okolnih izvora, od rasprostiranja
zagađujućih materija u atmosferi, od uslova njihovog izdvajanja u funkciji
meteoroloških uslova i od vrsta zagađivača.
Maksimalno dozvoljene koncentracije (MDK) se, uglavnom, određuju po tome
koliko se štetne po ljudsko zdravlje, odnosno uzima se krajnja granica
moguće štetnosti, prema bilo kojem pokazatelju: toksičnosti, opštesanitarnom,
i drugo.
Maksimalno dozvoljena koncentracija neke štetne materije je ona količina
koja kod čoveka svakodnevno izloženog u dužem periodu ne izaziva patološke
promene ni oboljenja, ne narušava biološki optimum za čoveka.Za relativno
čist vazduh možemo da smatramo onaj u kome koncentracije ne premašuju
dopuštene granice.
Maksimalno dozvoljen a emisija (MDE) , se uvodi da bi se regulisala jačina
izbacivanja zagađujućih materija svakog pojedinačnog izvora zagađenja.
Ova vrednost se vezuje za određenu masu proizvoda ili količinu proizvodne
energije u određenom tehnološkom procesu.
2.2. Mere za zaštitu vazduha od zagađenja
Kontrola kvaliteta vazduha vrši se sistemskim merenjima imisije preko
mreže meteoroloških stanica, čija brojnost zavisi od broja stanovnika,
broja izvora emisije, meteroloških parametara. Najviše ih ima u Beogradu
(18), Novom Sadu i Nišu (16). U Beogradu se od osnovnih zagađujućih materija
meri: čađ, sumpordioksid, azotdioksid, prizemni ozon,ugljenmonoksid, taložne
materije, suspenzovane čestice, a od specifičnih akrolein, amonijak, policiklični
aromatični ugljovodonici i dimetilamin (u Krnjači).
Problemi za rešavanje zagađenja vazduha:
• nepotpuna mreža praćenja zagađenosti,
• saobraćaj (upotreba starih vozila koja se loše održavaju i vozila bez
katalizatora, loš kvalitet goriva, nedostatak parking mesta, ulice ″kanjonskog
″ tipa),
• nizak nivo tehničke opremljenosti i upotreba zastarelih tehnologija
u industriji,
• velika blizina energetskih i industrijskih objekata u odnosu na naselja,
• veći broj termoenergetskih objekata na jednom mestu koji kao pogonsko
gorivo koriste ugalj sa visokim procentom sumpora.
3. IZVORI ZAGAĐENJA VAZDUHA
Zagađujuće supstance, među njima pesticidi, teški metali, nafta i njeni
derivati i dr. u životnoj sredini pokreću čitav niz lančanih reakcija
i zbog toga njihovo prisustvo u njoj ne može ostati ne zapaženo. Pod izvorom
zagađenja vazduha podrazumevaju se procesi koji pod unutrašnjim ili spoljašnjim
uticajem odaju (emituju) nečistoće u atmosferu.Izvori zagađenja vazduha
mogu biti:
1.Prirodni i
2.Veštački (antropogeni).
Prema izvoru nastanka, izvori zagađenja vazduha nastali:
• sagorevanjem goriva,
• radom industrije,
• poljoprivrede,
• proizvodnjom oružja,
• komunalnim radom.
4. PRIRODNI IZVORI ZAGAĐENJA VAZDUHA
U prirodne izvore zagađenja ubrajamo samo prirodu tj. njeno široko prostranstvo,
mora, okeana, magla, dejstvo njenih vulkana, prirodna radioaktivnost,
šuma i šumskih požara, razna sagorevanja, erozije, ozon koji je nastao
prilikom varničenja, nekontrolisano lučenje u atmosferu raznih gasova
i drugih materija kojima ona samu sebe zagađuje. Dakle, priroda takođe
stvara škodljive i otrovne supstence,često u daleko većoj meri nego čovek
svojim aktivnostima. Razlika između prirodnih i izvora stvorenih od strane
čoveka je i u količini i vrsti zagađujućih supstanci i načinu na koji
su emitovane. Najveća emisija sumpora je iz okeana a zatim iz biogenih
procesa. Medjutim, znatne količine se emituju i iz vulkana u ponekim velikim
erupcijama direktno u statosferu. U ovakvim slučajevima emisija može imati
ograničene posledice na celu planetu. Fine čestice prašine i sulfatni
aerosoli ubačeni vulkanskim erupcijama u statosferu ostaju tamo duže vreme(vreme
depozicije do 5 god.) i mogu dovesti do smanjivanja toplotne energije
koja sa Sunca dospeva na Zemlju. Fine čestice prašine i aerosola se prilikom
erupcije mogu izbacivati na visinu od 40 – 50 km i vazdušnim strujanjima
raznositi na velike udaljenosti čime zagrađivanje dobija globalni karakter.
Prilikom erupcije vulkana Krakatau na ostrvu između Jave i Sumatre 1883.
god. 2/3 ostrva odletelo je u vazduh odnoseći oko 20 km3 prašine do visine
od 30 km. Poginulo je oko 36 000 ljudi. O razmerama zagađenja govore drevni
zapisi gde se to vreme kada je vladao suton i mrak nazivalo „smak sveta“.
Tabela 2
5. VEŠTAČKI IZVORI ZAGAĐENJA VAZDUHA
U veštačke izvore zagađenja vazduha spadaju procesi vađenja i obrade
mineralnih sirovina, hemijska industrija, sagorevanje uglja, poljoprivreda,
drumski saobraćaj, naselja, elektrane (termo i nuklearne) i dr.
5.1. Zagađenje vazduha oksidima iz ložišta
Korišćenje ležišta metala i nemetala u većoj meri zagađuju vazduh i to
emisijom prašine i štetnih goriva u atmosferu. Prašina i gasovi koji se
stvaraju prilikom eksploatacije rudnika zagađuju atmosferu. Dolazi do
potpunog oštećenja pojedinih eko sistema, pa umesto šuma se formiraju
goleti. U svetu se iskopa oko 40 tona raznih sirovina, a na samo 1-nu
tonu izdvaja 50 – 60 tona flotacijske jalovine – opasne za životnu sredinu.
Najopasnije zagadjujuće materije koje se stvaraju tokom proizvodnje aluminijuma
su: pirelen iz transformatora elektropostrojenja, NaOH iz crvenog mulja
i fluoridna isparenja(HF). Pri pirometalurškoj preradi Cu javljaju se
dimni gasovi bogati prašinom, oksidima metala i SO2. Dimni gasovi sadrže
prašinu u kojoj se nalaze čestice oksida Fe, Co, Mg, Si.Metalurški proces
dobijanja olova spada u grupu najprljavijih tehnologija jer se u fazama
vađenja, prerade i dobijanja Pb oslobađaju otrovne materije u obliku gasova,
prašine(sadrži Pb i As) jalovine i otpadnih voda koje sadrže Pb.
Cink se u zemljinoj kori nalazi kao sulfid ZnS. Procesom se iz sulfida
prevede u SO2 od 93% do 97% sulfidnog sumpora. Tokom njegove prerade dolazi
do emisije znatnih količina prašine koja sadrži štetne sastojke.
Zaštita životne sredine je neophodna usled sve većeg globalnog zagađenja
vazduha, vode i zemljišta raznim polutantima čime se otežava normalno
funkcionisanje života na zemlji.
5.2. Zagađenje vazduha oksidima sumpora
Sumpor se u atmosferi može naći u raznim jedinjenjima i raznim oksidacionim
stanjima. Iznad mora vetar stvara aerosole, koji sadrže sulfate. Vodonik
sulfid (H2S) nastaje biološkim raspadanjem u okeanima i na kopnu. On se
oksidiše da sumpor(IV)oksida, pa je život H2S u atmosferi samo nekoliko
sati.
H2S + 3/2 O2= SO2+ H2O
Najvažniji antropogeni izvor SO2 su termoelektrane, iz kojih se oslobađaju
velike količine letećeg pepela. Sagorevanjem uglja, oksidišu neki elementi
u određene okside:
SO2, NO2, CO2, metali se javljaju kao oksidi u obliku pepela. Sagorevanjem
fosilnih goriva u atmosferu ode godišnje oko 62 miliona sumpora. Topljenjem
sulfidnih ruda, u kojima se nalazi sumpor,oslobađaju se velike količine
SO2.
Cu2S + O2 = 2Cu + SO2
Najveći zagađivač vazduha je sumpor(IV)oksid i javlja se u fabrici celuloze
i papira, a posebno u naseljenim mestima.
5.3. Zagađenje vazduha ugljen(II)oksidom
Najveća količina CO potiče iz prirodnih izvora. Javlja se u većoj količini
u dimu vulkana, iznad naslaga uglja i iznad močvara zbog raspadanja organskog
materijala. Raspadanjem organske materije prvo se stvara metan, pa daljom
oksidacijom nastaje CO. Iznad gradova koncentracija CO je nekoliko desetina
ppm, dok u naseljenim mestima oko 0,1 ppm. Glavni krivac za drastično
povećanje CO iznad gradova su motori sa unutrašnjim sagorevanjem, gde
sa povećanjem brzine ovih motora raste i emisija CO.
5.4. Zagađenje vazduha azotnim oksidima
Oksidi azota u atmosferi su prisutni u raznim koncentracijama. Azot(I)oksid
(N2O), u većim količinama nastaje iz prirodnih izvora, najčešće bakterijskom
aktivnošću tla i reakcijama između N2 i atmosferskog O2 ili O3 u gornjim
slojevima atmosfere. Azot(II)oksid (NO), nastaje iz antropogenih i prirodnih
izvora.Glavni antropogeni izvor NO su sagorevanja gde se razvija visoka
temperatura (toplane):Motori sa unutrašnjim sagorevanjem i termoelektrane.
N2 + O2 = 2NO
Zbog naglig hlađenja sagorelih gasova ne dolazi do povratne reakcije.
Međutim NO zbog oksidacije polako prelazi u NO2.
NO + O = NO2
NO + O3 = NO2 + O2
U atmosferi NO2 ostaje do tri dana.
2NO2 + H2O = HNO3 + HNO2
5.5. Hemijska industrija kao izvor zagađenja vazduha
Hemijska industrija se deli na:
1. Neorgansku (proizvodnja sintetičkog amonijaka, uree, amonijum
nitrata, amonijum sulfata, fosforskih đubriva, superfosfora, amonijum
fosfora, fluorovodonične kiseline, HCl, H2SO4– preradom rude i emisija
SO2 u atmosferu je veća, Na2CO3 i dr.)i
2. Organsku (proizvodnja eksploziva, boje i lakova, organskih
kiselina, ftalanhidrida, plastike, polivinilhlorida, polistirena, polipropilena,
sapuna i deterdženata, sintetičkih vlakana, gume, organskih jedinjenja
metala –pr.Pb, farmaceutskih sirovina, org.hemikalija,benzopiren..).
•H3PO4 – osnovne zagađujuće materije su gasoviti fluoridi, pre svega HF
i SiF4.
U prirodi uran ima izraziti afinitet prema fosfatima – đubrenjem zemljišta.
•Boje – gubi se 1 do 2% rastvora odlazeći u atmosferu.
•Deterdženti – javlja se prašina i gasovi obogaćeni organskim parama (benzen).
•Cl – oslobađa se Cl2, CO2,H2,CO4 i pare žive.
•Eksploziv – preko isparenja dospevaju toluen, H2SO4, HNO3.
•Prerada nafte i njenih derivata, stvaraju se gasovi: CO2, SO2, NO3, CO.
5.6. Poljoprivreda kao izvor zagađenja vazduha
Proizvodnjom hrane dolazi do izmena u biosferi, i to:
•primena mineralnih đubriva,
•primena pesticida (primarno i sekundarno),
•nakupljanje soli i minerala zbog navodnjavanja,
•odlaganje otpadaka iz poljoprivrede,
•odlaganje otpadaka iz proizvodnje hrane.
Pesticidi . Primarno – uređajima za njihovo raspršivanje i sekundarno
– zaprašivanje gradova radi suzbijanja komaraca. Najčešće u obliku kapi
i čestica dospevaju u atmosferu gde se oko 50 puta gube u vazduhu od upotrebljene
količine.U zavisnosti od vetra, rastvorljivosti i veličine aerosola.DDT(di-di-ti),
najčešći u upotrebi. U većoj količini od 70 g može izazvati smrt. Zagađujući
vazduha može preneti razne patogene bakterije!
5.7. Naselja kao izvori zagađenja vazduha
Zagađenje vazduha i vode postao je veoma bitan problem u današnjici.
Zagađujuće materije koje nastaju u naselju mogu se razvrstati u dve grupe:
1.Materije iz industijskih i energetskih izvora, saobraćaja
2.Materije čiji je izvor čovet tj. domaćinstvo.U vazduhu iznad naselja
javljaju se i sekundarni zagađivači koji nastaju kao posledica reakcija
primarnih zagađivača. Najbolji primer je zagađenost vazduha tokom zimske
sezone gde dolaze do izražaja zagađujuće materije i gasovi koji dospevaju
iz energetskih izvora kao sto su toplane (gradske ili industrijske), tako
i sama individualna ložišta. Prisustvo smoga i njegov efekat su pojave
koje to manifestuju. Efekat kanjona je karakterističan za duge i prave
ulice gde je vrtložno strujanje vazduha i gde materije i čestice izbačene
iz automobila ili iz drugih izvora neprekidno kruže i povećavaju svoju
koncentraciju (lokalno zagađenje).
Naselje se može posmatrati dvojako, kao deo prostora koji podleže zagađivanju
iz objekta i delatnosti u njemu ali koji je sa druge strane izvor zagađujućih
agenasa kojima zagađuju svoju okolinu. Smog je jedan od najčešćih zagađivača
u naselju koji se javlja pri temperaturnoj inverziji. Razlikuju se dve
vrste:
•Kiseli smog (prisutan u vreme povećane koncentracije SO2 u vazduhu i
H2SO4 tokom loženja),
•Fotohemijski smog - javlja se leti kada je toplo i kada dolazi do unošenja
ugljovodonika i NOx. Max koncentracije su oko podneva. Ako se analiziraju
čestice u vazduhu velikih naselja onda se u njima može naći oko: 45% Si,
13% Fe2O3, 6% Al2O3, 24% C, 1% kreča, 1% alkalnih sulfata, 3% CaSO4, primese
alkalnih karbonata, hlorida i brojnih sulfata teških metala zajedno sa
organskim materijama i vlaknima.
5.8. Drumski saobraćaj kao izvor zagađenja vazduha
Veće zagađenje vazduha u naseljenim mestima javlja se pri intenzivnijem
liženju za vreme hladnih, maglovitih dana u zimskom periodu, bez vetra
i stanju inverzije – stabilno stanje. Ovo zagađenje u gradovima zove se
„smog“(smoke - dim, fog – magla). Smog se sasroji od: SO2, čvrstih aerosola
raznog sastava i vazdušnih kapljica u obliku aerosola – magla. Ovakvo
zagađenje vazduha utiče na iritaciju i oboljenje respiratornih organa.
Pored naselja, drumski saobraćaj je najveći emiter dima i čestica čadji.
U urbanim sredina oko 60% od ukupne količine svih zagađujućih supstanci
vazduha potiče od motora sa unutrašnjim sagorevanjem. Mešanje goriva sa
vazduhom oksiduju se mnogi ugljovodonici dajući CO, CO2 i vodenu paru.
Aldehidi su najprisutnije oksidovane supstence u izduvnim gasovima i poseduju
visoki stepen fotohemijske reaktivnosti. Radi smanjenja zagađenosti vazduha
saobraćajem danas se koristi koristi BIOGORIVO!
5.9. Nuklearno zračenje kao izvor zagađenja vazduha
Imamo dve vrste zračenja:
1.Prirodno (kosmos, zemljište, hrana, voda),
2.Veštačko (nuklearne bombe ili nuklearni projektili).Masovna upotreba
nuklearnih projektila izaziva γ zračenja, toplotno zračenje koje prati
udarni talas, mehaničke povrede, pucanje organa, pluća, stvaranje opekotina,
1.,2.i 3. stepena, smrt, radijacionu bolest kod ljudi koji prežive takve
udare. Samo oštećenje ozonskog omotača povećava udar elektromagnetskih
zraka sa Sunca, ogromna količina prašine, požara, tamnih oblaka dima čađi,
stvara tamni oblak dima, kao posledica nuklearne noći, nuklearne zime,
gde temperatura padne za – 30OC, što uslovljava nastajanje jednogodišnjeg
ledenog doba, nastanak vegetacije i ljudi. Možda bi neki i preživeli,
to bi bili oni ljudi koji bi se našli u pojasu ekvatora, kao i severne
i južne polulopte. Medjutim, nastala bi opšta kataklizma, drastične promene
temperature dovele bi do izumiranja živog sveta.
5.10. Zagađivanje vazduha iz industrijskih i komunalnih deponija
Otpad raznog porekla najlakše odlažemo što dalje od naše blizine, ne
sluteći da to postaje nov izvor zagađenja sredine. Svrstavamo ih u:
1.Odlaganje na deponije,
2.Bacanje u mora i okeane,
3.Odlaganje u starim rudnicima.
Postoje divlje i propisane deponije. Divlje deponije predstavljaju izabrane
površine zemljišta ili druge podloge za skladištenje otpada.Propisane
ili uredjene deponije su izgrađene i uredjene po svim propisima.Po poreklu
mogu biti:
•Industrijske i
•Komunalne deponije.Važan proces koji se odigrava u svakoj deponiji je
degradacija otpadnih supstanci u prisustvu vode i vazduha pri čemu se
stvaraju nove organske ili neorganske supstane, koje se dalje oslobađaju
u atmosferu ili tlo.Industrijske deponije sadrže mnogo opasnije supstance
i proučavaju se pojedinačno:
1.Nuklearne – Be, Cd, U.
2.Pesticidi – As, Cd, Cu, Hg, Mn, Pb, Ni, Zn.
Veoma značajno mesto zauzima odlaganje visoko rizičnog otpada, kojih nema
u našoj zemlji, pa se on izvozi u druge gde su greške pri transportu katastrofalne
i pogubne po život ljudi zbog koncentracije visoko razičnih elemenata
i materija u tom otpadu. Za prečišćavanje vazduha veliku primenu našli
su cikloni, koji izdvajaju čestice poput cementne prašine, piljevine,
letećeg pepela i druge slične čestice (slika 11).
TREBA ZNATI !
•Zeleno rastinje je u svakom gradu ne samo biološka potreba već i likovni
i estetski elementi. U svakoj urbanoj sredini značaj zelenila je mnogostruk:
•Zeleni zasadi imaju biološku funkciju vršenja razmene gasova. U vegetacionom
periodu 1 h topole apsorbuje 100 kg sumpor – dioksida, sitnolisna lipa
sakupi u svom lišću 50 kg sumpora. Pored toga treba znati da 1 h šume
vezuje godišnje 15 t ugljen – dioksida i oslobađa oko 1,42 t kiseonika.
•Lišće u krošnjama drveća i drugom rastinju brže hladi vazduh, pa on kao
teži potiskuje onaj topliji stvarajući srujanje vazduha brzine čak i do
1m/s. Uletnjim mesecima razlika u T između one na ulici i u parku iznosi
2 do 6 C.
•Zelenilo i rastinje svojim lišćem koje površinski isparava utiče na povećanje
vlažnosti vazduha. Podatak da olistala bukva V 8 000 m3
može da poveća vlažnost vazduha sa 40 na 75%, govori o mogućnostima bitnog
poboljšanja mikroklimatskih uslova.
•Gradsko zelenilo, naročito drvoredi, umanjuje uticaj buke i do 25%. Pri
barijeri od dva do tri reda zelenih zasada, drveča i žbunja, moguće je
snežavanje buke za 15 do 18 dB.
•Vegetacija štiti od čađi i prašine.Količina prašine u vazduhu zavisi
od vlažnosti vazduha i brzine vetra, od površine koju zauzima zeleno rastinje
i od vrste tog zelenila. Eksperimentalno je dokazano da 1 h šume može
da filtrira iz vazduha 50 – 70 t prašine godišnje.
•Vegetacija pozitivno deluje na fiziološke funkcije čoveka. Boravak u
sredini bogatoj zelenilom deluje na smanjenje pulsa i do 4 – 8 otkucaja
u min.Takođe, deluje i na T kože,umanjujući je za 1 do 1.3 OC.
•Uz pomoć vegetacionog pokrivača moguće je isušivanje podvodnih terena,
melioracija zemljišta, smanjenje erozivnih procesa i rekultivacija biodegradiranih
područja.
•Estetska komponenta zelenog rastinja je u tome što pobuđuje kod ljudi
prijatan psihički doživljaj. Vegetacija ima fundamentalni značaj u funkcionisanju
ekosistema, omogućavajući mu proces metabolizma i protok energije.
PROCITAJ
/ PREUZMI I DRUGE SEMINARSKE RADOVE IZ OBLASTI:
|
|
preuzmi
seminarski rad u wordu » » »
Besplatni Seminarski Radovi
SEMINARSKI RAD |
|