|
Osnivanje preduzeća u privrednom sistemu Republike
Srbije
U
pravnom sistemu Republike Srbije postoje različite vrste pravnih lica.
Medju svim pravnim licima najznačajnija su preduzeća, jer su to takva
pravna lica koja obavljaju delatnost radi sticanja dobiti, što i jeste
osnovni cilj njihovog osnivanja.
Osnivanje preduzeća određuje Zakon o privrednim društvima. Prema odredbi
člana 2. stav 1. Zakona o privrednim društvima, oblici preduzeća su:
1) privredno društvo i
2) javno preduzeće.
Privredna društva čine osnov celokupnog koncepta Zakona
o privrednim društvima, i kao takva, predstavljaju najvažniji oblik preduzeća.
Ona se dele na društva lica i društva kapitala. U društva lica spadaju
ortačko društvo i komanditno društvo. Društvo kapitala su akcionarsko
društvo i društvo sa ograničenom odgovornošću.
S obzirom na to da privredna društva čine isti oblik preduzeća, između
njih postoji veoma mnogo sličnosti. Međutim, između njih ima i određenih
razlika, zbog čega i postoji više oblika privrednih društava. Ove razlike
opredeljene su, u prvom redu, položajem, odnosno svojstvom članova koji
su osnivači privrednog društva. Pomenuto svojstvo od uticaja je i na odgovornost
privrednog društva u pravnom prometu, a i uslovljava i način upravljanja
u njemu. S tim u vezi, privredna društva imaju određene opšte, tj. zajedničke
karakteristike (svojstvo pravnog lica, isti osnovni uslovi za osnivanje,
isti uslovi za obavljanje delatnosti, isti položaj na tržištu, ista pravila
o zastupanju, ista pravila o povezivanju sa drugim subjektima tržišnog
poslovanja i dr.), ali ona imaju i niz specifičnih obeležja. Zbog tih
specifičnih obeležja dolazi do primene i posebnih zakonskih pravila koja
se odnose ili samo na društva kapitala ili samo na društva lica, a izuzetno
veliki broj ovih pravila odnosi se isključivo na konkretne tipove privrednih
društava (ortačko društvo, komanditno društvo, akcionarsko društvo ili
društvo sa ograničenom odgovornošću).
Kada je reč o privrednim društvima, posebno treba istaći da društva kapitala
imaju mnogo veći značaj od društva lica, koji proizilazi iz činjenice
da društva kapitala, u principu, imaju znatno više članova i zaposlenih
od društava lica, kao i da, po pravilu, raspolažu sa velikim kapitalom,
što omogućava i ostvarivanje veće dobiti, zbog čega se ona javljaju kao
najznačajniji činilac stvaranja društvenog proizvoda.
Prema članu 3. Zakona o privrednim društvima, preduzeća se mogu povezivati
putem kapitala ili ugovora i na taj način, uz zadržavanje svog pravnog
subjektiviteta, stvoriti ili ne, nov pravni subjekat na osnovu tog povezivanja.
Cilj ovakvih povezivanja i stvaranja grupacija preduzeća je ekonomski,
odnosno poslovni interes, ali samo ako to povezivanje nije suprotno propisima
o monopolu.
Privredno društvo, domaće ili strano, može obrazovati jedan ili više ogranaka.
Ogranak je organizacioni deo privrednog društva koji nema svojstvo pravnog
lica. Ogranak ima mesto poslovanja i zastupnike, a poslove sa trećim licima
obavlja u ime i za račun privrednog društva.
PREDUZEĆE UOPŠTE
Pojam i vrste
Preduzeće je pravno lice koje osnivačkim aktom osnivaju pravna i/ili
fizička lica radi obavljanja delatnosti u cilju sticanja dobiti. Prema
Zakonu o privrednim društvima, delatnošću se smatra proizvodnja i promet
robe i obavljanje usluga na tržištu. Preduzeće ima svojstvo pravnog lica,
a stiče ga upisom u sudski registar kod Trgovinskog suda.
Oblici preduzeća prema Zakonu o privrednim društvima su:
- društvo lica
- društvo kapitala i
- javno preduzeće.
Kao društvo lica može biti osnovano: ortačko
društvo (o.d.) i komanditno društvo (k.d.), a kao društvo kapitala – društvo
sa ograničenom odgovornošću (d.o.o.) i akcionarsko društvo (a.d.).
Ortačko društvo
Ortačko društvo osnivaju dva ili više isključivo fizičkih lica, ugovorom
kojim regulišu sve svoje međusobne odnose povodom osnivanja preduzeća.
Tom prilikom se obavezuju da će, uz sopstvenu neograničenu solidarnu odgovornost
za obaveze preduzeća, obavljati određenu delatnost pod zajedničkim imenom,
odnosno firmom. Ako dođe do situacije da je, na traženje poverioca, potrebno
podmiriti neku obavezu ortačkog društva, svi „ortaci“ je podmiruju zajednički
svom svojom imovinom.
Komanditno društvo
Kod komanditnog društva, najmanje jedan od osnivača odgovara za obaveze
društva, neograničeno solidarno (komplementar), a takodje najmanje jedno
lice odgovara do iznosa ugovorenog uloga u preduzeće (komanditar). Komplementar
može biti fizičko lice, a komanditar i fizičko i pravno lice.
Društvo sa ograničenom odgovornošću
Društvo sa ograničenom odgovornošću je preduzeće čiji osnivači ne odgovaraju
za obaveze društva, već snose rizik poslovanja samo do visine svojih uloga,
koji čine osnovni kapital društva. D.o.o. mogu osnivati jedno ili više
fizičkih ili pravnih lica. Prilikom registracije ovih preduzeća, njihov
kapital postaje imovina preduzeća.
Akcionarsko društvo
Akcionarsko društvo je preduzeće koje osnivaju pravna, odnosno fizička
lica radi obavljanja delatnosti čiji je osnovni kapital utvrđen i podeljen
na akcije određene nominalne vrednosti. Zbir nominalnih vrednosti svih
akcija čini osnovni kapital akcionarskog društva. Kod akcionarskog društva
sav osnivački kapital dobijen kupovinom akcija društva, prilikom osnivanja,
takođe, gubi dotadašnjeg titulara i postaje vlasništvo a.d..
Javno preduzeće
Javno preduzeće je preduzeće koje obavlja delatnost od opšteg interesa,
a koje osniva država, odnosno jedinica lokalne samouprave. Status javnog
preduzeća stiče onaj pravni subjekat koji kumulira dva bitna uslova: obavljanje
delatnosti od opšteg interesa i postojanje osnivača – države ili jedinice
lokalne samouprave.
OSNIVANJE PREDUZEĆA
Kad neko ima ideju kojim poslom bi hteo da se bavi, pred njim je procedura
otvaranja, odnosno osnivanja preduzeća-gde i kako to da ucini. Uz neophodnu
papirologiju, preduzeće može da otpočne sa radom nakon 45 do 60 dana od
prijave za upis u sudski registar. Osnivanje preduzeća određuje Zakon
o privrednim društvima, Zakon o registraciji privrednih subjekata a pored
navedenog i Propisi o jedinstvenoj klasifikaciji delatnosti.
Lica koja u smislu ovog zakona osnivaju preduzeće su osnivači društva.
Fizičko lice koje obavlja delatnost slobodne profesije, radi sticanja
dobiti, uredno posebnim propisima, smatra se preduzetnikom.
Preduzeće mogu da osnuju i fizička i pravna lica. Fizička
lica osnivaju ortačko, komanditno
ili akcionarsko društvo i društvo
sa ograničenom odgovornošću. Pravna lica mogu
osnovati akcionarsko društvo, društvo sa ograničenom
odgovornošću i komanditno društvo u svojstvu
komanditara. Osnivači i lica koja naknadno stupe u društvo jesu članovi
društva. Fizičko lice moze biti član s neograničenom solidarnošću samo
u jednom preduzeću. Jedno društvo ne može biti član drugog društva, a
preduzetnik ne može da bude član ortačkog društva ni komplementar u komanditnom
društvu.
Ugovor o osnivanju predstavlja osnivački akt preduzeća. Ako ga osniva
jedan osnivač (jednočlano društvo), onda je to odluka o osnivanju. Osnivački
akt se sačinjava u pismenom obliku, a potpisi osnivača preduzeća overavaju
se kod nadležnog suda.
Obavezni elementi osnivačkog akta su:
1) naziv firme i sedište preduzeća
2) naziv firme osnivača i adresa, a kad je osnivač fizičko lice-njegovo
ime, adresa i matični broj
3) delatnost preduzeća
4) osnivački ulog
5) prava, obaveze i odgovornost osnivača prema preduzeću i preduzeća prema
osnivaču
6) uslovi i način utvrđivanja i raspoređivanja dobiti i snošenja rizika
7) zastupanje preduzeća
8) zaštita životne sredine
Preduzeće se osniva na određeno ili neodređeno vreme, a ukoliko osnivačkim
aktom nije drugačije regulisano, smatra se da je preduzeće osnovano na
neodređeno vreme.
Prema Zakonu o privrednim društvima, poslovno ime ili firma, sedište i
delatnost čine osnovna obeležja jednog preduzeća, koja ga u pravnom prometu
razlikuju od drugih i određuju njegov status.
Poslovno ime je naziv pod kojim privredno društvo posluje. Poslovno ime
privrednog društva ne može da bude zamenljivo sa poslovnim imenom drugog
privrednog društva, niti da izaziva zabunu o privrednom društvu ili njegovoj
delatnosti.
Sedište preduzeća je mesto u kojem ono obavlja delatnost, a ako se ona
obavlja u više mesta, sedištem se smatra mesto u kojem je sedište uprave
i upisuje se u registar kod Trgovinskog suda. Zavisno od toga ko je vlasnik
poslovnog prostora u kojem je sedište, potrebno je obezbediti vlasnički
list ako je osnivač preduzeća ujedno i vlasnik, ili ugovor o zakupu. Sedište
preduzeća određuje se osnivačkim aktom i registruje se u skladu sa zakonom
kojim se uređuje registracija privrednih subjekata.
Delatnost preduzeća predstavlja jedno od individualnih obeležja preduzeća.
Svrha postojanja jednog preduzeća je obavljanje određenih poslova, a predmet
tog poslovanja predstavlja delatnost preduzeća. Preduzeće može da obavlja
jednu ili više delatnosti ako ispunjava propisane uslove za obavljanje
svake od njih, a delatnosti posebno određene zakonom mogu se obavljati
samo uz dozvolu nadležnog organa (Zakon o klasifikaciji delatnosti i o
registru jedinica razvrstavanja). Preduzeće moze proširiti svoju delatnost,
utvrditi novu ili suziti postojeću delatnost, napustiti pojedine, ranije
utvrđene delatnosti i utvrditi nove delatnosti, napuštajući sve ranije
delatnosti.
Osnivanje ortačkog društva
Ortačko društvo se osniva ugovorom od strane dvoje ili više fizičkih lica
koja se obavezuju da uz sopstvenu neograničenu, solidarnu odgovornost
za obaveze preduzeća obavljaju određenu delatnost pod zajedničkom firmom.
Osnivački kapital može biti u novcu, stvarima i pravima izraženim u novcu,
kao i radu ili pružanju usluga.
Osnivanje komanditnog društva
Komanditno društvo se osniva ugovorom, obavezno u pismenoj formi, dva
ili više lica radi obavljanja delatnosti pod zajedničkom firmom, od kojih
najmanje jedno lice odgovara neograničeno solidarno za obaveze preduzeća
(komplementar), a rizik najmanje jednog lica ograničen je na iznos ugovorenog
uloga (komanditor). Komplementar je fizičko lice, a komanditor fizičko
ili pravno lice. Kao ulog u preduzeće komplementar može uneti novac, stvari,
prava, rad i usluge, a komanditor novac, stvari i prava.
Osnivanje društva sa ograničenom odgovornošću
Društvo sa ograničenom odgovornošću se osniva ugovorom o osnivanju, a
ako ga osniva jedan osnivač-odlukom o osnivanju. Ono ima statut i najviše
30 članova. Ulozi članova d.o.o. moraju biti u celini upisani do prijave
upisa u registar i ne mogu biti u radu ili uslugama. Do upisa u registar
uplaćuje se na privremeni račun kod ovlašćene banke najmanje 50 odsto
novčanog dela osnovnog kapitala, odnosno 50 odsto novčanog uloga pojedinog
člana, a ostatak su uplaćuje u roku od 2 godine od dana registracije.
Osnivanje akcionarskog društva
Akcionarsko društvo se osniva odlukom o osnivanju kada ima jednog, a ugovorom
o osnivanju kada ima više osnivača. Akcionarsko društvo može se osnovati
simultano (istovremeno), otkupom svih akcija prilikom osnivanja, bez upućivanja
javnog poziva za upis i uplatu akcija, a novčani kapital ovog društva
ne može biti manji 10.000 dolara u dinarskoj protivvrednosti po kursu
PBS na dan uplate i sukcesivno (postepeno), upućivanjem javnog poziva
trećim licima za upis i uplatu akcija (prospekta), a u ovom slučaju novčani
deo osnivačkog kapitala ne može biti manji od 20.000 dolara. Najniži nominalni
iznos akcija ne može biti manji od 5 dolara, osim u slučaju kupovine pod
povlašćenim uslovima. Viši nominalni iznos akcija treba da bude izražen
u dinarskoj protivvrednosti koja je deljiva sa 10. Novčani osnivački ulog
jednog akcionara ne može biti manji od 500 dolara, osim ako se kupuju
akcije pod povlašćenim uslovima od strane zaposlenih.
Procedura za osnivanje preduzeća
Zasniva se na odredbama Zakona o preduzećima (Sl.list br. 29/96, 29/97,
59/98, 74/99, 97/01)
Trgovinski sud
- potrebna dokumentacija koja se podnosi uz prijavu za registrovanje preduzeća:
—Ugovor ili odluka o osnivanju preduzeća
—Statut preduzeća (osim za ortačko i komanditno društvo)
—Overen potpis ovlašćenog lica za zastupanje (overa se vrši u Sudu)
—Dokaz o uplati ili unošenju osnivačkog uloga
—Dokaz o identitetu osnivača (fotokopija lične karte fizičkog lica
odnosno dokaz o registraciji osnivača pravnog lica)
—Dokaz o identitetu direktora (fotokopija lične karte)
—Dokaz o korišćenju prostora
—Komplet obrazaca za registraciju preduzeća kod privrednog suda
Zavod za statistiku (dobijanje matičnog broja)
- potrebna dokumentacija:
—Rešenje suda o registraciji preduzeća
—Popunjen obrazac ROJ-RP
Izrada pečata – ovlašćeni pečatorezac
Republički Zavod za penzijsko i invalidsko osiguranje
- potrebna dokumentacija:
—Rešenje suda o registraciji preduzeća
—Blanko obrazac M-1
PBS Zavod za obračun i plaćanje - na opštini gde je
sedište preduzeća
—Pismeni zahtev
—Rešenje suda o registraciji (overena kopija)
—Obaveštenje organa nadležnog za poslove statistike (Republički
zavod za statistiku) o razvrstavanju učesnika po delatnostima
—Zahtev za deponovanje sredstava kod određene banke
—Ugovor o deponovanju sredstava kod određene banke
—Karton deponovanih potpisa lica ovlašćenih za potpisivanje naloga
—Overu potpisa lica ovlašćenog za zastupanje na obrascu OP
—Dokaz o uplati propisane administrativne takse
—Izjavu osnivača pravnog lica ili radnje, da li je osnivač drugog
pravnog lica odnosno radnje
—Potvrdu Zavoda da osnivač nema neizmirenih obaveza evidentiranih
kod Zavoda, na dan koji prethodi danu podnošenja zahteva
—Potvrda da je osnivač izmirio svoje obaveze prema Upravi javnih
prihoda
PRIVREDNI SISTEM SRBIJE
Jedan od prioritetnih ciljeva Republike Srbije, predstavlja njen put
ka pristupanju zajednici koju čine zemlje članice EU. Međutim, taj put
svakako nije jednostavan.
Od budućih članica zahteva se temeljno sprovođenje reformi u svim segmentima
društva, što naravno podrazumeva i reformu privrednog sistema. S tim u
vezi, vrši se promena društveno-ekonomskog političkog sistema koji je
trajao više od 50 godina. Istovremeno se intenzivno radi na usklađivanju
i harmonizaciji propisa sa propisima EU.
U tom smislu doneto je više od jedne polovine propisa od broja istih koje
je potrebno doneti. Posao na planu donošenja preostalih propisa, verovatno
će biti završen u toku 2-3 godine, do kada bi, naravno, u potpunosti bili
usaglašeni sa stavovima EU.
Pitanje privatizacije društvene i državne imovine, prema nekim procenama,
biće rešeno u toku 2007. godine.
Nakon uspostavljanja političke stabilnosti, Srbija će postati punopravna
članica EU.
OSOBENOSTI PREDUZEĆA U SRBIJI SA ASPEKTA ZAKONA O PRIVREDNIM
DRUŠTVIMA
Osobenosti ortačkog društva u Srbiji sa aspekta Zakona o privrednim
društvima:
-Ortačko duruštvo u smislu ovog zakona jeste privredno društvo koje osnivaju
dva ili više fizičkih i/ili pravnih lica u svojstvu ortaka društva radi
obavljanja određene delatnosti pod zajedničkim poslovnim imenom.
-Ortačko društvo odgovara za svoje obaveze celokupnom imovinom.
-Ortaci ortačkog društva odgovorni su solidarno za sve obaveze društva
celokupnom svojom imovinom, ako sa poveriocem nije drugačije ugovoreno.
-Ako ugovor ortaka društva sadrži odredbu suprotnu prethodnom stavu, ta
odredba ugovora nema pravno dejstvo prema trećim licima.
-Ortaci ortačkog društva mogu svoje međusobne odnose, kao i odnose sa
ortačkim društvom urediti slobodno, osim ako je zakonom drugačije uređeno.
-Osnivački akt ortačkog društva sadrži, obavezno:
1)puno ime i prebivalište svih fizičkih lica ortaka i poslovno ime
i sedište pravnog lica svakog ortaka
2)poslovno ime i sedište društva
3)delatnost
4)označenje vrste i vrednosti uloga ortaka
-Osnivački akt ortačkog društva može da sadrži i druge elemente od značaja
za društvo i ortake društva.
-Izmene i dopune osnivačkog akta ortačkog društva vrše se uz saglasnost
svih ortaka društva, ako tim aktom nije drugačije određeno.
-Pored osnivačkog akta ortačko društvo može da ima i ugovor ortaka društva
kojim se određuje naročito poslovanje društva i upravljanje.
-Ugovor ortaka ortačkog društva ne prilaže se uz prijavu za registraciju.
-Ugovor ortaka ortačkog društva sačinjava se u pisanoj formi i potpisuje
ga svaki ortak.
-Ugovor ortaka ortačkog društva, odnosno njegove izmene i dopune imaju
pravno dejstvo među ortacima od dana kada ga potpišu svi ortaci, ako tim
ugovorom nije drugačije određeno.
-U slučaju neusklađenosti između osnivačkog akta ortačkog društva i ugovora
ortaka ortačkog društva, primenjuje se osnivački akt društva.
-Ulog ortaka u ortačko društvo može biti u novcu, stvarima i pravima,
kao i u radu ili uslugama, koji su izvršeni ili treba da budu izvršeni.
-Ortaci ortačkog društva ulažu uloge jednake vrednosti.
-Na kraju poslovne godine ortaci usvajaju finansijski izveštaj kojim se
utvrđuje dobit i gubitak ortačkog društva i učešće svakog ortaka u dobiti
i gubitku.
-Dobit ortačkog društva raspoređuje se ortacima na jednake delove.
-Gubitak ortačkog društva raspodeljuje se na ortake društva na jednake
delove.
-Deo dobiti koji pripada ortaku ortačkog društva u dobiti ortačkog društva,
isplaćuje se najkasnije u roku od 3 meseca od dana usvajanja finansijskog
izveštaja.
-Ako osnivački akt osnivačkog društva sadrži odredbu kojom se određuje
samo udeo u dobiti ili samo udeo u gubitku, smatra se da se ona odnosi
i na dobit i na gubitak.
-Ortačko društvo prestaje:
1)istekom vremena na koje je osnovano ili ispunjenjem cilja osnivanja
2)odlukom ortaka o prestanku
3)stečajem drukštva
4)neobavljanjem poslova neprekidno u periodu od 2 god.
5)sudskom odlukom o prestanku
6)nastupanjem bilo kojeg drugog događaja određenog osnivačkim aktom ili
ugovorom ortaka društva koji ima za posledicu prestanak društva
-Ako osnivačkim aktom ili ugovorom ortaka društva nije drugačije određeno,
svojstvo ortaka u ortačkom društvu prestaje u slučaju:
1)smrti ortaka
2)otvaranja stečajem nad nekim od ortaka
3)otkaza nekog ortaka
4)donošenja odluke ortaka u skladu sa osnivačkim aktom, ugovorom ortaka
društva i ovim zakonom
5)u drugim slučajevima određenim osnivačkim aktom ili ugovorom ortaka
društva
Osobenosti komanditnog društva u Srbiji sa aspekta Zakona o privrednim
društvima:
-Komanditno društvo u smislu ovog zakona, jeste privredno društvo koje
osnivaju dva ili više fizičkih i/ili pravnih lica u svojstvu ortaka, radi
obavljana određene delatnosti, pod zajedničkim poslovnim imenom, od kojih
najmanje jedno lice odgovara neograničeno za njegove obaveze (komplementar),
a najmanje jedno lice odgovara ograničeno do visine svog ugovorenog uloga
(komanditor).
-Komanditno društvo za svoje obaveze odgovara celokupnom imovinom.
-Na komanditno društvo primenjuju se odredbe ovog zakona o ortačkom društvu,
ako ovim zakonom nije drugačije određeno.
-Komplementari imaju status ortaka ortačkog društva, ako ovim zakonom
nije drugačije određeno.
-Osnivački akt komanditnog društva sadrži obavezno:
1)puno ime i prebivalište svakog fizičkog lica i poslovno ime i sedište
pravnog lica komplementara i komanditora, kao i označenje svojstva ortaka
2)poslovno ime i sedište društva
3)označenje vrste i uloga svakog osnivača
4)delatnost
-Osnivački akt komanditnog društva može da sadrži i druge elemente od
značaja za društvo i komplementare.
-Osnivački akt komanditnog društva menja se saglasnošću svih komplementara
i komanditora društva, ako tim aktom nije drugačije određeno.
-Izmene osnivačkog akta komanditnog društva kojima se povećavaju obaveze
ortaka društva određene tim aktom ili kojim se određuju nove obaveze ortaka
društva, vrše se uz saglasnost ortaka društva na koje se te izmene odnose.
-Pored osnivačkog akta, komanditno društvo može imati i ugovor ortaka
društva kojim se određuje, naročito poslovanje društva i upravljanje.
-Ugovor ortaka komanditnog društva ne prilaže se uz prijavu za registraciju.
-Ugovor ortaka komanditnog društva sačinjava se u pisanoj formi i potpisuju
ga svi ortaci.
-Ugovor ortaka komanditnog društva i promene ugovora imaju pravno dejstvo
među ortacima danom potpisivanja svih ortaka, ako tim ugovorom nije drugačije
određeno.
-U slučaju neusklađenosti osnivačkog akta komanditnog društva i ugovora
ortaka društva, primenjuje se osnivački akt.
-Ulog komanditora u komanditno društvo može biti novčani i nenovčani,
uključujući i izvršeni rad i usluge u komanditnom društvu.
-Komanditor u komanditno društvo unosi ceo ugovoreni ulog pre sticanja
svojstva komanditora.
-Komplementar komanditnog društva ne može preneti ceo ili deo svog uloga
bez saglasnosti svih komanditora i komplementara.
-Komanditor komanditnog društva može preneti deo ili ceo svoj udeo prodajom,
poklonom, nasleđem ili na drugi način.
-Komanditori i komplementari učestvuju u deobi dobiti i snošenju gubitka
društva srazmerno procentu udela u društvu.
-Jedan ili više komplementara vode poslove komanditnog društva (poslovođenje).
-Komanditor ne može vršiti polovođenje društva.
-Komanditor ne može da zastupa komanditno društvo prema trećim licima.
-Komanditno društvo ne prestaje u slučaju smrti komanditora, kao ni u
slučaju prestanka komanditora koji nije fizičko lice.
Osobenosti društva sa ograničenom odgovornošću sa aspekta Zakona
o privrednim društvima:
-Društvo sa ograničenom odgovornošću u smislu ovog zakona jeste privredno
društvo koje osniva jedno ili više pravnih i/ili fizičkih lica, u svojstvu
članova društva, radi obavljanja određene delatnosti pod zajedničkim poslovnim
imenom.
-Društvo sa ograničenom odgovornošću odgovara za svoje obaveze celokupnom
imovinom.
-Član društva sa ograničenom odgovornošću ne odgovara za obaveze društva,
osim do iznosa neunetog uloga u imovinu društva.
-Članovi društva sa ograničenom odgovornošću, svoje međusobne odnose u
društvu, kao i odnose sa društvom, urđuju slobodno ako ovim zakonom nije
drugačije uređeno.
-Osnivački akt društva sa ograničenom odgovornošću sadrži, obavezno:
1)puno ime i prebivalište svakog fizičkog lica i poslovno ime i sedište
svakog pravnog lica člana društva
2)poslovno ime i sedište društva
3)delatnost
4)iznos osnovnog kapitala i iznos, vrstu i vrednost uloga svakog osnivača
i opis vrste i vrednost nenovčanog uloga
5)način i vreme unošenja nenovčanih uloga, odnosno vreme uplate novčanih
uloga
6)ukupan iznos troškova osnivanja, odnosno procenjeni iznos svih troškova
plaćenih od društva ili zaračunatih društvu u vezi osnivanja, a po potrebi
troškove pre nego što je utvrđeno da društvo ispunjava uslove za početak
poslovanja
7)odobrene posebne pogodnosti bilo kom licu koje je učestvovalo u osnivanju
društva ili u poslovima pre osnivanja društva ili utvrđivanja ispunjenosti
uslova za početak poslovanja
-Osnivački akt društva sa ograničenom odgovornošću može sadržati i druge
odredbe, uključujući i odredbe koje može sadržati i ugovor članova društva.
-Društvo sa ograničenom odgovornošću pored osnivačkog akta, može da ima
i ugovor članova društva kojim se uređuje naročito poslovanje društva
i upravljanje. Ugovor članova društva sačinjava se u pisanoj formi i naročito
sadrži odredbe o:
1)obavezama članova društva na dodatne uloge pored osnovnih uloga,
kao i o posebnim naknadama i posledicama u slučaju neispunjenja takvih
obaveza
2)posebnim uslovima i načinu prenosa udela članova društva koji se razlikuju
od načina uređenog ovim zakonom
3)načinu za ostvarivanje prava glasa članova društva ili prava na dividendu
(jednako pravo, pravo u skladu sa udelom u osnovnom kapitalu društva ili
pravo utvrđeno na neki drugi način)
4)postupku odlučivanja, uključujući i postupak za odlučivanje u slučaju
blokade odlučivanja među članovima društva
-Ugovor članova društva sa ograničenom odgovornošću ne dostavlja se uz
prijavu za registraciju.
-Ugovor članova društva sa ograničenom odgovornošću, kao i njegovo izmene
i dopune, proizvode pravno dejstvo danom potpisivanja od svih članova
društva, ako ugovorom nije drugačije određeno.
-U slučaju neusklađenosti osnivačkog akta društva sa ograničenom odgovornošću
i ugovora članova društva, primenjuje se osnivački akt društva.
-Osnivačkim aktom društva sa ograničenom odgovornošću je određeno da troškove
osnivanja društva snosi društvo ili osnivači.
-Ulozi članova društva sa ograničenom odgovornošću mogu biti novčani ili
nenovčani, uključujući i izvršeni rad i pružene usluge društvu, i ti ulozi
ne moraju biti jednake vrednosti.
-Novčani deo osnovnog kapitala društva sa ograničenom odgovornošću na
dan uplate iznosi najmanje 500,00 (petstotina) evra u dinarskoj protivvrednosti
po srednjem kursu, od čega se najmanje polovina uplaćuje na privremeni
račun do registracije društva, a ostatak se uplaćuje na račun društva
u roku od dve godine od dana registracije.
-Osnovni kapital se može povećavati i smanjivati.
-Član društva sa ograničenom odgovornošću stiče udeo u osnovnom kapitalu
društva srazmerno vrednosti uloga.
-Član društva sa ograničenom odgovornošću može imati jedan udeo u društvu.
-Ako član društva sa ograničenom odgovornošću stekne jedan ili više udela,
ti udeli se spajaju sa postojećim udelom i zajedno čine jedan udeo.
-Pravo glasa članova društva sa ograničenom odgovornošću, kao i imovinska
prava prema društvu uključujući i učešće u dobiti i raspodeli likvidacionog
viška, srazmerni su udelima članova u ukupnom uplaćenom osnovnom kapitalu
društva u vreme ostvarivanja tih prava, ako osnivačkim aktom nije drugačije
određeno.
-Društvo sa ograničenom odgovornošću mora imati knjigu udela.
-Udeo člana društva sa ograničenom odgovornošću može se slobodno prenositi.
-Društvo sa ograničenom odgovornošću prestaje:
1)istekom vremena određenog u osnivačkom aktu
2)odlukom skupštine članova
3)statusnim promenama koje vode prestanku društva
4)stečajem (bankrotstvom)
5)pravosnažnom odlukom kojom se utvrđuje da je registracija društva bila
ništavna i određuje brisanje društva
6)nastupanjem događaja određenog osnivačkim aktom ili ugovorom članova
društva
-Jednočlano društvo sa ograničenom odgovornošću prestaje u slučaju stečaja
ili likvidacije nad jedinim članom koji nema pravnog sledbenika, odnosno
smrću člana koji nema naslednika udela.
Osobenosti akcionarskog društva u Srbiji sa aspekta Zakona o
privrednim društvima:
-Akcionarsko društvo u smislu ovog zakona jeste privredno društvo koje
osniva jedno ili više pravnih i/ili fizičkih lica u svojstvu akcionara
radi obavljanja određene delatnosti, pod zajedničkim poslovnim imenom,
čiji je osnovni kapital utvrđen i podeljen na akcije.
-Akcionarsko društvo odgovara za svoje obaveze celokupnom imovinom.
-Akcionari akcionarskog društva ne odgovaraju za obaveze društva, osim
do iznosa ugovorenog a neuplaćenog uloga u imovinu društva, u skladu sa
ovim zakonom.
-Osnivački akt akcionarskog društva sadrži obavezno:
1)puno ime i prebivalište fizičkog lica, odnosno poslovno ime i sedište
pravnog lica svakog osnivača društva
2)poslovno ime i sedište društva
3)delatnost
4)označenje da li je društvo otvoreno ili zatvoreno
5)iznos osnovnog kapitala upisanog i uplaćenog, i način njegovog unošenja,
odnosno oblik u kome se unosi ulog
6)broj akcija i njihovu nominalnu vrednost, odnosno kod akcija koje nemaju
nominalnu vrednost njihovu računovodstvenu vrednost, vrste i klase akcija
koje je društvo ovlašćeno da izda, kao i pravo akcija svake klase
7)broj akcija svake vrste i klase koje su upisane i izdate
8)identifikaciju osnivača koji daje nenovčane uloge, opis tih uloga i
broj i vrsta akcija za te uloge
9) trajanje društva, osim ako je osnovano na neodređeno vreme
10)ukupni ili procenjeni iznos troškova u vezi sa osnivanjem društva koji
padaju na teret društva pre nego što je utvrđeno da društvo ispunjava
uslove za početak rada
11)posebne pogodnosti do dana osnivanja društva ili do momenta kad je
društvo ovlašćeno da počne poslovanje, koje su date osnivačima ili drugomm
licu koje je učestvovalo u osnivanju društva ili poslovima koji su bili
potrebni za dobijanje takvog ovlašćenja
-Osnivački akt akcionarskog društva može da sadrži i:
1)imena i adrese prvog direktora, odnosno članova prvog upravnog odbora
2)ovlašćenje upravnom odboru da izda odobrene (ovlašćene, neizdate) akcije
u skladu sa ovim zakonom i statutom
3)ograničenja prenosa akcija zatvorenog akcionarskog društva
4)druga pitanja, koja u skladu sa ovima zakonom mogu biti sastavni deo
osnivačkog akta ili statuta društva
-Akcionarsko društvo pored osnivačkog akta može da ima i statut kojim
se bliže uređuje poslovanje i upravljanje društvom koji se sačinjava u
pisanoj formi i ne dostavlja se uz prijavu za registraciju.
-Ako akcionari ulažu uloge u stvarima i pravima, jedan ili više ovlašćenih
procenjivača sastavljaju izveštaj o proceni pre registracije društva,
a procenjivač može biti ovlašćeno fizičko lice ili privredno društvo ovlašćeno
za reviziju u skladu sa zakonom kojim se uređuje računovodstvo i revizija.
-Ulog u akcionarsko društvo u zamenu za izdavanje akcija može se uneti
u novcu ili u stvarima i pravima, ali ne i u radu i uslugama društvu,
bilo da su izvršeni ili budući.
-Akcionarsko društvo može biti zatvoreno i otvoreno.
-Ako u osnivačkom aktu nije navedena vrsta akcionarskog društva, akcionarsko
društvo je otvoreno.
-Zatvoreno akcionarsko društvo je društvo čije se akcije izdaju samo njegovim
osnivačima ili ograničenom broju drugih lica u skladu sa zakonom.
-Akcionarsko društvo se smatra otvorenim ako osnivači učine javni poziv
za upis i uplatu akcija u vreme osnivanja društva, odnosno ako takav poziv
učini društvo nakon osnivanja.
-Akcionarsko društvo može izdavati: obične (redovne) i preferencijalne
(povlašćene) akcije.
-Upis i evidentiranje akcija se vrši u Centralni registar za hartije od
vrednosti.
-Dividenda na akcije bilo koje vrste ili klase plaća se svim akcionarima
srazmerno nominalnoj vrednosti akcija, odnosno srazmerno računovodstvenoj
vrednosti kod akcija bez nominalne vrednosti, osim u slučaju delimično
plaćenih akcija.
-Skupštinu akcionarskog društva čine akcionari.
-Zatvoreno akcionarsko društvo ima direktora ili upravni odbor.
-Otvoreno akcionarsko društvo ima upravni odbor.
-Odredbe ovog zakona o upravnom odboru otvorenog akcionarskog društva
primenjuju se i na direktora zatvorenog akcionarskog društva kad nema
upravni odbor.
-Broj članova upravnog odbora otvorenog akcionarskog društva utvrđuje
se osnivačkim aktom.
-Likvidacija privrednog društva sprovodi se u skladu sa ovim zakonom kada
društvo ima dovoljno finansijskih sredstava za pokriće svih svojih obaveza,
a sprovode je organi uprave.
ZAKLJUČNA RAZMATRANJA
Proces tranzicije koji se neminovno nameće, na putu do konačnog cilja,
prošle su mnoge zemlje sadašnje članice EU, pa otuda isti nije mimoišao
ni Srbiju.
Privreda Srbije zbog dobro poznatih ratnih događanja na ovim prostorima,
kao i na prostorima u okruženju u poslednjih 10-15 godina je intenzivno
urušavana.
Politikom svetskih moćnika, nekada respektivna privreda naše zemlje doživela
je totalni slom. Najpre, uvođenjem sankcija a zatim zbog posledica bombardovanja,
privreda Srbije, apsolutno je unazađena i dovedena na nivo iz perioda
50-ih godina prošlog veka. Delimično ili totalno uništeni industrijski
objekti uz gubitak tržišta, uslovili su drastičan pad obima proizvodnje.
Iz pomenutog razloga, proistekla je potreba za otpuštanjem velikog broja
zaposlenih. U uslovima kada privreda Srbije samo delimično funkcioniše,
broj nezaposlenih se stalno uvećava, standard građana u skladu sa kupovnom
moći, naravno, ima tendenciju svakodnevnog opadanja.
Rešenje nagomilanih problema, treba tražiti u očekivanju novih investicionih
ulaganja od strane domaćih i inostranih investitora. Uvođenjem svežeg
kapitala u privredne tokove Srbije rezultiralo bi rastom industrijske
proizvodnje, značajnim smanjenjem broja nezaposlenih i jačanjem standarda
građana. Eliminisanjem sive ekonomije i povratkom izgubljenog tržišta,
savesnim i odgovornim poslovanjem, povratili bismo ranije godinama stican
ugled u poslovnom svetu.
LITERATURA
-Društva kapitala, Sekula Novaković
-Postupak usklađivanja privrednih subjekata sa Zakonom o preduzećima,
Mirjana Trninić
-www.emagazin.co.yu
-Zakon o privrednim društvima, „Sl. glasnik RS“, br. 125/2004
-Zakon o privrednim društvima, „Sl. glasnik RS“, br. 29/96, 29/97, 59/98,
74/99, 97/01
PROČITAJ
/ PREUZMI I DRUGE SEMINARSKE RADOVE IZ OBLASTI:
|
|
preuzmi
seminarski rad u wordu » » »
Besplatni Seminarski
Radovi
SEMINARSKI
RAD
|
|